Trở về Tổ quốc cách mạng
Tuy bọn Quốc dân đảng khủng bố tợn, Bác vẫn rán ở lại
Quảng Châu một thời gian, vì Bác cần bí mật liên lạc với các
đồng chí Trung Quốc, và cần duy trì công việc của hội
"Thanh niên cách mạng đồng chí". Nhưng một đêm đã
khuya, vào đầu tháng năm 1927, đồng chí Lĩnh (người Việt
Nam, tốt nghiệp tại Trường quân quan Hoàng Phố, làm việc
ở sở Công an) đến báo tin: "Chúng sắp bắt anh đấy! Tính
thế nào anh phải tính nhanh đi!". "36 chước, chước "chuồn"
là hơn”. Bác liền bí mật đi Hương Cảng.
Đến Hương Cảng, bị sở mật thám Anh xét hỏi. Cũng như
đối với mật thám Pháp, mật thám Ý, lần này gặp mật thám
Anh, Bác cũng đối phó xong xuôi, dù lần này khó khăn hơn
nhiều. Chúng bảo Bác phải rời khỏi Hương Cảng trong 24
giờ.
Lên Thượng Hải, bọn Quốc dân đảng cũng khủng bố gắt. Để
che mắt mật thám, Bác mặc thật bảnh, ở khách sạn thật
sang. Nhưng mưu mô ấy không thể kéo dài, tốn tiền quá.
Chỉ còn một cách là chạy về Tổ quốc cách mạng – chạy về
Liên-xô. Bác làm việc một thời gian ở Mát-xcơ-va, và ở Bá-
linh rồi ở Pa-ri. Cố nhiên, lần này không đến gặp quan
thượng thư thuộc địa, và phải hết sức khéo léo tránh mặt
những người “bạn” mật thám Pháp đã quen thuộc Bác năm
xưa... Bác được phái đi dự cuộc hội nghị quốc tế “chống
chiến tranh đế quốc” ở Bơ-rúc-xen, thủ đô nước Bỉ. Đến ga
xe lửa, thì Bác gặp đồng chí Xan Ca-ta-da-ma – người sáng
lập Đảng cộng sản Nhật. Vì tuổi già, đồng chí được đoàn thể
cấp cho vé xe hạng nhất. Khi thấy Bác đi hạng ba, đồng chí
