thuyết trước đây, tôi nghĩ đối với các đồng chí Trung Quốc,
vấn đề chỉ là đặt liên lạc. Đến đây, tôi mới hiểu nguyên tắc
công tác của những người cộng sản hoạt động ở nước
ngoài.
Vào khoảng tháng bảy, tháng tám năm 1930, đồng chí
Vương lại có dịp qua Thượng Hải. Đồng chí đến cơ quan
chúng tôi họp và góp thêm ý kiến về việc vận động binh
lính Việt Nam ở Thượng Hải. Dự họp lần này có vợ chồng
đồng chí Ích, các đồng chí Phiếm Chu, Quốc Long và tôi.
Đồng chí Vương mặc quần áo đũi, vẫn kiểu cán bộ. Mùa
nực, da dẻ đồng chí có phần hồng hào hơn là trong những
ngày mùa đông tháng giá. Tôi nhớ trong buổi họp ấy, đồng
chí bảo chúng tôi là phải kết hợp tinh thần quốc tế vô sản
với lòng yêu nước chân chính - đồng chí Vương nói :
- Không nên chỉ hô hào thợ thuyền, dân cày chung chung.
Không nên nói vô sản một cách cứng nhắc. Trước mắt
chúng ta là phải đánh đổ thực dân Pháp, giải phóng dân
tộc. Cho nên phải khơi lòng yêu nước của mọi người. Đối
với anh em binh lính, ta nên khêu gợi nỗi nhớ nhà, nhớ quê
hương, rồi chuyển sang khêu gợi lòng yêu nước, thương
nòi. Như thế, mới đi vào lòng người ta được.
Đồng chí lại xem những số báo “Kèn gọi lính” nhắc chúng
tôi không nên dùng những chữ khó hiểu, viết phải gắn, gọn,
rõ ràng. Sau đó đồng chí Vương viết mấy bài, cả văn vần
lẫn văn xuôi, nội dung là yêu nước, ghét thống trị Pháp, văn
rất ngắn gọn và dễ hiểu.
Trong những ngày gặp gỡ đồng chí Vương, tôi thấy con
người đồng chí là một sự hòa hợp tinh thần quốc tế vô sản
bao la và lòng yêu nước sâu sắc. Sau buổi họp ấy, chúng tôi
