漬而深交之，使天子不疑，大臣不忌，然後舉天下而
唯吾之所欲為，不過十年，可以得志。安有立談之
間，而遽為人痛哭哉？
觀其過湘為賦以吊屈原，縈紆郁悶，趯然有遠舉之
志。其後以自傷哭泣，至於夭絕；是亦不善處窮者
也。夫謀之一不見用，則安知終不復用也？不知默默
以待其變，而自殘至此！嗚呼！賈生志大而量小，才
有餘而識不足也。古之人有高世之才，必有遺俗之
纍；是故非聰明睿智不惑之主，則不能全其用。古今
稱苻堅得王猛於草茅之中，一朝盡斥去其舊臣，而與
之謀。彼其匹夫略有天下之半，其以此哉？
愚深悲生之志，故備論之，亦使人君得如賈生之臣，
則知其有狷介之操，一不見用，則憂傷病沮，不能復
振；而為賈生者，亦謹其所髮哉！
GIẢ NGHỊ LUẬN
Phi tài chi nan, sở dĩ tự dụng giả thực nan. Tích hồ, Giả Sinh vương giả
chi tá, nhi bất năng tự dụng kì tài dã. Phù quân tử chi sở thủ giả viễn, tắc tất
hữu sở đãi; sở tựu giả đại, tắc tất hữu sở nhẫn. Cổ chi hiền nhân, giai phụ
khả trí chi tài, nhi tốt bất năng hành kì vạn nhất giả, vị tất giai kì thời quân
chi tội, hoặc giả kì tự thủ dã.
Ngu quan Giả Sinh chi luận, như kì sở ngôn, tuy tam đại hà dĩ viễn quá?
Đắc quân như Hán Văn, do thả dĩ bất dụng tử; nhiên tắc thị thiên hạ vô
Nghiêu, Thuấn, chung bất khả hữu sở vi da? Trọng Ni thánh nhân, lịch thí ư
thiên hạ, cẩu phi đại vô đạo chi quốc, giai dục miễn cường phù trì, thứ cơ
nhất nhật đắc hành kì đạo. Tương chi Kinh,tiên chi dĩ Nhiễm Hữu, thân chi
dĩ Tử Hạ, quân tử chi dục đắc kì quân, như thử kì cần dã. Mạnh Tử khứ Tề,
tam túc nhi hậu xuất Trú, do viết: “Vương kì thứ cơ chiêu
