2. ĐỘC MẠNH THƯỜNG QUÂN TRUYỆN
讀孟嘗君傳
世皆稱孟嘗君能得士,士以故歸之,而卒賴其力,以
脫於虎豹之秦。
嗟乎!孟嘗君特雞鳴狗盜之雄耳,豈足以言得士?不
然,擅齊之強,得一士焉,宜可以南面而製秦,尚何
取雞鳴狗盜之力哉?雞鳴狗盜之出其門,此士之所以
不至也。
ĐỘC MẠNH THƯỜNG QUÂN TRUYỆN
Thế giai xưng Mạnh Thường Quân năng đắc sĩ, sĩ dĩ cố qui chi, nhi tốt lại
kì lực, dĩ thoát ư hổ báo chi Tần.
Ta hồ! Mạnh Thường Quân đặc kê minh cẩu đạo chi hùng nhĩ, khởi túc dĩ
ngôn đắc sĩ? Bất nhiên, thiện Tề chi cường, đắc nhất sĩ yên, nghi khả dĩ
nam diện nhi chế Tần, thượng hà thủ kê minh cẩu đạo chi lực tai? Kê minh
cẩu đạo chi xuất kì môn, thử sĩ chi sở dĩ bất chí dã.
DỊCH NGHĨA
ĐỌC TRUYỆN MẠNH THƯỜNG QUÂN
Người đời đều khen Mạnh Thường Quân khéo thu nạp kẻ sĩ theo ông, mà
nhờ sức họ, ông thoát được cọp Tần.
Than ôi! Mạnh Thường Quân chỉ là lãnh tụ của bọn gà gáy chó sủa mà
thôi, đâu có đáng bảo rằng thu nạp được kẻ sĩ? Nếu không vậy, nhờ sự phú
cường của nước Tề, được một kẻ sĩ thì có thể lên ngôi hoàng đế mà chế
phục nước Tần, còn dùng chi sức của bọn gà gáy chó sủa kia? Vì bọn gà
gáy chó sủa ra vào cửa ông, nên kẻ sĩ không đến vậy.
NHẬN ĐỊNH
Mạnh Thường Quân họ Điền, tên Văn, người nước Tề đời Chiến Quốc,
nổi tiếng hào hiệp, ưa kết nạp kẻ sĩ, trong nhà luôn luôn nuôi 3.000 người