nhiên. Nhân thanh chi tinh giả vi ngôn, văn từ chi ư ngôn, hựu kì tinh dã,
vưu trạch kì thiện minh giả nhi giả chi minh.
Kì tại Đường, Ngu, Cao Dao, Vũ kì thiện minh giả dã, nhi giả dĩ minh.
Quì phất năng dĩ văn từ minh, hựu tự giả ư thiều dĩ minh. Hạ chi thời, ngũ
tử dĩ kì ca minh. Y Doãn minh Ân, Chu Công minh Chu. Phàm tái ư Thi,
Thư lục nghệ, giai minh chi thiện giả dã. Chu chi suy, Khổng tử chi đồ
minh chi, kì thanh đại nhi viễn. Truyện viết: “Thiên tương di phu tử vi mộc
đạc”, kì phất tín hĩ hồ? Kì mạt dã, Trang Chu dĩ kì hoang đường chi từ
minh. Sở, đại quốc dã, kì vong dã, dĩ Khuất Nguyên minh. Tang Tôn Thần,
Mạnh Kha, Tuân Khanh dĩ đạo minh giả dã. Dương Chu, Mặc Địch, Quản
Di Ngô, Án Anh, Lão Đam, Thân Bất Hại, Hàn Phi, Thận Đáo, Điền Biền,
Trâu Diễn, Thi Giảo, Tôn Vũ, Trương Nghi, Tô Tần chi thuộc, giai dĩ kì
thuật minh.
Tần chi hưng, Lí Tư minh chi. Hán chi thời, Tư Mã Thiên, Tương Như,
Dương Hùng tối kì thiện minh giả dã. Kì hạ Nguỵ, Tấn nhị
bất cập ư cổ, nhiên diệc vị thường tuyệt dã. Tựu kì thiện giả, kì thanh thanh
dĩ phù, kì tiết xúc dĩ cấp, kì từ dâm dĩ ai, kì chí thỉ dĩ tứ, kì vi ngôn dã, loạn
tạp nhi vô chương. Tương thiên xú kì đức, mạc chi cố da? Hà vi hồ bất
minh kì thiện minh giả dã?
Đường chi hữu thiên hạ, Trần Tử Ngang, Tô Nguyên Minh, Nguyên Kết,
Lí Bạch, Đỗ Phủ, Lí Quán, giai dĩ kì sở năng minh. Kì tồn nhi tại hạ giả,
Mạnh Giao Đông Dã thuỷ kì thị minh. Kì cao xuất Nguỵ, Tấn, bất giải nhi
cập ư cổ, kì tha tẩm dâm hồ Hán thị hĩ. Tòng ngô du giả, Lí Cao, Trương
Tịch kì vưu dã. Tam giả chi minh tín thiện hĩ. Ức bất tri thiên tương hoà kì
thanh, nhi sử minh quốc gia chi thịnh da? Ức tương cùng ngạ kì thân, tư sầu
kì tâm trường, nhi sử tự minh kì bất hạnh da? Tam tử giả chi mệnh, tắc
huyền hồ thiên hĩ. Kì tại thượng dã, hề dĩ hĩ? Kì tại hạ dã, hề dĩ bi?
Đông Dã chi dịch ư Giang Nam dã, hữu nhược bất thích nhiên giả, cố
ngô đạo kì mệnh ư thiên giả dĩ giải chi.
DỊCH NGHĨA