- Nhận xét khá lắm! Nhưng có một nơi mà ta có thể dùng đến năm chữ
“địa linh xuất nhân kiệt” đúng với nguyên nghĩa của nó.
- Đó là nơi nào, thưa thầy?
- Tây Sơn!
- Tây Sơn à? Con chỉ mới đến phủ Quy Nhơn chứ chưa lên đến miền
trên đó. Nhưng con sẽ thăm qua cho biết.
Ánh mắt của vị nho hiệp sáng hẳn lên:
- Thế đất ở đó, núi sông như được trời đất sắp sẵn để sản sinh nhân
kiệt. Năm ngoái thầy trở lại quan sát một lần nữa thì thấy linh khí ẩn hiện
khắp núi sông trong vùng, đó là dấu hiệu anh hùng sắp xuất hiện và cũng là
điềm trời cho biết đất nước sắp loạn ly. Con thấy tình hình đất nước mình
hiện nay thế nào?
Văn Hiến thận trọng trả lời:
- Lòng người đang hoang mang vì lời sấm truyền quái ác. Phủ Chúa
cũng vì thế mà có nhiều biến đổi. Nạn cường thần đang bắt đầu nhen nhúm.
Con e là sẽ có biến loạn lớn.
- Đúng vậy! Tuy giang sơn chúng ta chia hai phủ Chúa, đánh giết nhau
như hai đất nước riêng rẽ nhưng quan hệ máu thịt của đồng bào Việt tộc
không bao giờ cắt đứt. Sự phân chia đó chỉ có tính tạm thời, rồi sẽ có một
ngày thống nhất lại thôi. Đây là điều con phải ghi tạc trong lòng. Đàng
Ngoài giờ đã tan nát, đồng bào đang lũ lượt bỏ trốn, mang theo sự đói khổ
vào Đàng Trong. Nếu lòng trời ghét bỏ, chỉ cần một vài năm thiên tai hạn
hán giáng xuống thì cả Đàng Trong cũng sẽ tan nát theo. Lời sấm không
phải vô cớ mà xuất hiện trong dân gian. Nếu con có lòng với dân tộc thì sắp
đến lúc con phải dấn thân rồi đó.
