vực thường xuyên xảy ra bất ổn về lao động trên quy mô lớn. Năm 2002,
khu vực này đã xảy ra vụ biểu tình lớn nhất từ sau sự kiện 1989, khoảng
20.000 - 50.000 công nhân mất việc tại công ty dầu khí Đại Khánh đã biểu
tình trong hơn hai tuần đòi được hưởng chế độ trợ cấp thôi việc tốt hơn. Hai
tuần sau, khoảng 30.000 công nhân thất nghiệp của 10 nhà máy ở thành phố
lân cận cũng biểu tình. Khi gần 6.000 công nhân mất việc làm của các nhà
máy luyện kim và chế tạo máy móc kiến nghị lên chính quyền thành phố Tề
Tề Cáp Nhĩ tỉnh Hắc Long Giang, đòi tăng phụ cấp công vụ vào tháng Mười
hai năm 2002, họ đã sử dụng khẩu hiệu cách mạng “có áp bức tất có phản
kháng, có bóc lột tất có đấu tranh” và hát “Quốc tế ca” cùng với quốc ca
Trung Quốc.
Bất ổn nông thôn
Các nhà độc tài hiếm khi coi nông dân là mối đe dọa chính trị nghiêm
trọng. Nông dân sống rải rác ở các vùng nông thôn, có tiếng là vô tổ chức và
những cuộc biểu tình của họ thường không được báo chí quan tâm. Nhưng
Trung Quốc, vốn có lịch sử lâu dài của các cuộc khởi nghĩa nông dân lật đổ
các triều đại, là một ngoại lệ. Mao Trạch Đông chứng minh rằng “khu vực
nông thôn bao quanh các thành phố” có thể là chiến lược thành công cho
cách mạng Cộng sản ở Trung Quốc. Một trí thức ở Bắc Kinh chia sẻ với tôi
rằng cách mạng lật đổ Cộng sản cũng rất có thể theo truyền thống này. Vì
nông dân Trung Quốc không có quyền sở hữu theo luật định đối với đất đai
của họ, một chính phủ dân chủ bảo vệ các quyền sở hữu tài sản sẽ trực tiếp
đem lại lợi ích cho họ. Và vì nông dân chiếm tới 60% dân số, họ rõ ràng
thắng thế trong bầu cử dân chủ. Mặc dù vậy, vị trí thức Bắc Kinh cũng chỉ ra
rằng người thành phố coi thường nông dân, cho họ là những kẻ “đầu đất” và
nghi ngờ quá trình dân chủ hóa vì như thế họ sẽ nằm dưới sự cai trị của số
đông kém giáo dục hơn.
Các nhà lãnh đạo Trung Quốc bắt đầu lo lắng về khả năng một cuộc khởi
nghĩa nông dân ở thế kỷ 21. Những năm qua bất ổn ở các vùng nông thôn đã
lan rộng, tăng quy mô, ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà báo và
chính quyền trung ương. Việc thu hồi đất và ô nhiễm môi trường là hai vấn
