vực”, kinh tế trưởng của ADB Ifzal Ali cho hay. “Các nền kinh tế ở Đông Á
và Đông Nam Á đã hưởng lợi lớn từ việc gia tăng nhập khẩu của Trung
Quốc.”
Đã nuốt viên thuốc đắng cắt giảm thuế quan, Trung Quốc có vị thế lý
tưởng để theo đuổi các hiệp định tự do thương mại song phương với các
nước láng giềng. Với việc mở cửa một thị trường đầy hứa hẹn trong cam kết
gia nhập WTO, Trung Quốc sẽ giành nhiều lợi thế khi tỏ ra rộng rãi. Một
nhà ngoại giao Trung Quốc lý giải logic chính trị của các hiệp định thương
mại tự do rằng: “Tất cả các quốc gia đều cho rằng họ sẽ hưởng lợi từ một
khu vực thương mại tự do với Trung Quốc vì thị trường khổng lồ của Trung
Quốc.”
Ý tưởng táo bạo về việc dùng các hiệp định thương mại tự do (FTA) để
phát triển quan hệ với các nước láng giềng sau khi gia nhập WTO được các
nhà ngoại giao có tư duy chiến lược của Vụ Châu Á, Bộ Ngoại giao đưa ra.
Đầu tiên Bộ Ngoại giao ủng hộ FTA với Hàn Quốc và Nhật Bản vì tầm quan
trọng chính trị của việc khôi phục quan hệ với các quốc gia này. Nhưng các
nhà kinh tế đã kết luận rằng Trung Quốc có thể chịu thiệt thòi đôi chút khi
ký hiệp định thương mại tự do với Hàn Quốc và lỗ to khi ký hiệp định này
với Nhật Bản, trừ khi hai nước này cuối cùng phải mở cửa thị trường nông
sản cho gạo và các hàng hóa khác từ nước ngoài, điều mà Trung Quốc cho
rằng hầu như không thể xảy ra vì khả năng vận động hành lang của nông
dân ở hai quốc gia này. Trong nội bộ Trung Quốc, đạt được tiếng nói đồng
thuận về một hiệp định thương mại với các đối tác lớn như Hàn Quốc và
Nhật Bản cũng không đơn giản vì rất nhiều lĩnh vực sẽ bị ảnh hưởng.
Các ứng cử viên hợp lý nhất cho mối quan hệ thương mại đặc biệt hóa ra
lại chính là các nước Đông Nam Á ở sân sau của Trung Quốc, những quốc
gia sợ mất đầu tư nước ngoài từ Trung Quốc và mất thị trường xuất khẩu
vào nước này một khi họ gia nhập WTO, và sợ tác động từ việc hàng hóa rẻ
của Trung Quốc tràn ngập thị trường họ. Năm 2000, giá trị thương mại của
Trung Quốc và ASEAN chỉ chiếm khoảng 8% tổng giá trị thương mại của
Trung Quốc và 5% của ASEAN, các nhà sản xuất trong nước vì thế sẽ
