Phát triển ơi phát triển, mấy chục năm nay vội vã hướng tới cái tên gọi
mỹ miều là phát triển ấy, ép giá lương thực, hạ thấp tiền lương trong suốt
thời gian dài, giới kinh doanh kết hợp chặt chẽ với chính quyền đương cục
hưởng thụ biết bao nhiêu đặc quyền, lợi ích và sự bảo vệ, nhất nhất chỉ dựa
vào sản nghiệp là sự tập trung đông đảo của nhân lực lao động, không
muốn nâng cao chất lượng thiết bị nhà máy, thậm chí tùy tiện mặc kệ các
hiện tượng ô nhiễm như xả khí thải, nước thải, làm lợi về mọi mặt, vì thế
tạo ra sự phát triển thần tốc về tiền tài, nhưng lại hy sinh môi trường sinh
thái của Đài Loan và phúc lợi lao động. Với tiền đề là sự phát triển công
nghiệp, việc này có thể là bất đắc dĩ, có thể hiểu được.
Thế nhưng, mục đích của sự phát triển là để làm gì? Tất nhiên là để
giũ bỏ sự nghèo khó, tích lũy thêm giàu có, thế thì nên bước chậm lại thôi,
đặt cái gốc vào bản thổ, tích cực bù lấp những thiếu thốn của xã hội, hoàn
trả tích lũy vốn xã hội đã rộng mở quá mức, tạm ứng quá mức. Chỉ muốn
có nguồn tích lũy đồ sộ về tiền bạc và ngoại tệ, mà không biết vận dụng
phù hợp, chẳng lẽ chỉ vì để khoe khoang, chỉ vì để tranh giành được nhiều
sự đủ đầy hơn hay sao?
Trên thực tế, gốc rễ kinh tế của Đài Loan rất nông chứ không sâu bền,
vẫn là thể chất phụ thuộc quá nhiều vào các cường quốc về kinh tế. Thế
nhưng xã hội của chúng ta lại đầy vẻ hào nhoáng, thời thượng như mạt thế.
Trong chính quyền các vị quan cao mải tranh giành quyền lực, không quan
tâm đến tương lai lâu dài của Đài Loan, ngoài xã hội các đại gia giàu có
hưởng thụ xa xỉ, diện mạo ngu dốt, thô tục bùng nổ và bộc lộ hết cỡ. Hai
thế lực đó vừa cấu kết vừa tồn tại dựa vào nhau, kinh qua sự dẫn dắt của
những điển phạm như thế, người bình thường khó tránh khỏi học tập theo,
lừa lọc bắt nạt lẫn nhau, chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt, trật tự xã hội chẳng
lẽ không loạn được hay sao?
(6)
