ngăn được nỗi buồn da diết. Ngoài nỗi buồn, tôi còn cảm thấy nhiều nỗi
trăn trở, muốn nói ra ở đây để thảo luận cùng anh.
(4)
Nói thực, tất cả những căn bệnh của xã hội mà anh nói tới, thi thoảng
lên thành phố hoặc đọc các loại thông tin báo đài, tôi cũng phần nào cảm
nhận thấy, nhưng môi trường ở nông thôn vẫn chưa đến mức nghiêm trọng
như thế, trải nghiệm của tôi chắc chắn không thể sâu sắc như anh. Có điều,
mọi việc đều có nhân có quả, không biết anh đã từng đi tìm hiểu một cách
kỹ càng về nguyên nhân của những hiện tượng ấy hay không?
Chúng ta đều lớn lên sau chiến tranh, mà thời kỳ đầu sau chiến tranh,
đặc biệt là ở nông thôn, các điều kiện vật chất của người dân đều vô cùng
thiếu thốn. Mỗi khi nghĩ đến những chuyện cũ thuở ấu thơ đi chân trần,
mặc áo rách, khoai lang ăn kèm với dưa muối, củ cải khô, so với hiện nay
quả là một trời một vực, thực cảm khái vô cùng. Như anh nói, chính bởi vì
ngày xưa mọi người nghèo đến mức phát sợ rồi, gia đình nào cũng phải cần
cù, tằn tiện, kết hợp đón đầu sự xuất hiện của thời đại công thương, một
lòng một dạ tìm cách cải thiện kinh tế, thì Đài Loan mới tạo ra cái gọi là kỳ
tích về kinh tế.
Trong những năm tháng nghèo khổ ấy, việc tập trung toàn lực phát
triển kinh tế quả thực cũng không thể trách được, mà việc ấy còn có tính tất
yếu và có những đóng góp nhất định. Thế nhưng, những thành quả đủ để
khoe với cả thế giới này không chỉ dựa vào những nhân tài kinh doanh giỏi
giang, nhanh nhạy, quyết liệt như anh, mà còn có sự cùng đồng hành nỗ lực
của hàng ngàn hàng vạn công nhân lao động giá rẻ, thậm chí còn phải trả
những giá vô cùng đắt mới có thể có được, đó là tùy tiện phá hủy hòn đảo
vốn dĩ xinh đẹp này thành nơi trăm thứ bệnh tật sinh sôi như ngày hôm nay.
(5)
