Bài học thứ hai: Không nên đầu tư vào những lĩnh vực không thuộc
chuyên môn của mình. Có thể nói trong những năm xảy ra bong bóng bất
động sản và cổ phiếu ngân hàng, rất nhiều doanh nghiệp hoạt động trong
lĩnh vực sản xuất công nghiệp và dịch vụ thương mại đã không ngần ngại
sử dụng đồng vốn tự có và những đồng vốn vay để đầu tư vào các dự án bất
động sản và mua bán chứng khoán - những lĩnh vực mà họ hoàn toàn
không chuyên nghiệp. Điều này đi ngược lại nguyên tắc vàng của Warren
Buffett là không bao giờ bỏ tiền vào những lĩnh vực mà mình không am
hiểu. Đây là một kinh nghiệm xương máu và đối với nhiều doanh nhân, họ
sẽ không bao giờ còn có cơ hội khác để chuộc lại sai lầm chết người của
mình.
Bài học thứ ba: Không thể phát triển doanh nghiệp nếu không có
những người quản lý đủ năng lực và đủ đạo đức kinh doanh. Những lỗ
hổng về năng lực và đạo đức không phải chỉ có ở những doanh nghiệp nhỏ,
không có điều kiện xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, mà còn ở các
doanh nghiệp, tập đoàn lớn. Điều này đã dẫn đến những quyết định sai lầm,
những thao túng quyền lực và quyền lợi, những thương vụ mua bán đầy mờ
ám và tư lợi, tất cả đã đẩy doanh nghiệp, bất kể quy mô hoạt động và tiềm
lực tài chính lớn hay nhỏ, đến bờ vực phá sản.
Phải chăng chúng ta nên tự an ủi bằng cách lập luận rằng trong khi nền
kinh tế đang chuẩn bị tái cấu trúc, phải có một cuộc thanh lọc nghiệt ngã
nhưng cần thiết nhằm loại bỏ những doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh
yếu, quản trị kém và trang thiết bị lạc hậu ra khỏi cuộc chơi, để dồn nguồn
lực cho các doanh nghiệp có năng lực hơn. Nhưng ai sẽ được coi là người
có năng lực hơn để trụ lại trong cuộc chơi này? Doanh nghiệp nào xứng
đáng hơn để nhận được các nguồn tài nguyên quý giá của đất nước và đảm
bảo rằng sẽ sử dụng các nguồn tài nguyên đó hiệu quả hơn? Báo chí gần
đây đã đề cập đền các trường hợp của các tập đoàn Nhà nước lớn, những
doanh nghiệp tư nhân tầm cỡ với nguồn vốn và nguồn nhân lực đáng ghen
tị ngay cả đối với các công ty đa quốc gia, đã thể hiện năng lực quản lý yếu
kém, các quyết định chiến lược đầu tư sai lầm và một sự suy thoái nghiêm
