kiên định chấp nhận giảm bớt hưởng thụ ngày hôm nay để dành cho sự
nghiệp phát triển ngày mai. Cần phải xây dựng những công cụ, kênh
mương vững chắc đưa dòng chảy tiết kiệm lưu thông thông suốt sang cỗ
máy đầu tư và biến chúng thành năng lượng cho phát triển.
Tuy nhiên, cách thức, ý nghĩa và tính chất của tiết kiệm xã hội có nhiều
điểm khác với tiết kiệm cá nhân, thậm chí mâu thuẫn và cần có giải pháp
đúng đắn giải quyết mâu thuẫn đó vì lợi ích chung của nền kinh tế. Một
người có thể hài lòng rằng mình đã tiết kiệm khi dành dụm được một số
tiền bỏ vào tủ sắt khóa lại hay mua vàng cất giữ. Nhưng xã hội không thể
hài lòng với cách tiết kiệm đó. Nếu mỗi thành viên của xã hội đều làm như
thế, xã hội đó không có tiết kiệm theo nghĩa kinh tế, mà chỉ có tích trữ.
Kinh nghiệm cho thấy ở các nước nông nghiệp chậm phát triển, đa số dân
cư, nhất là nông dân đều có thói quen tích trữ vàng. Các nước này, do vậy,
bị lâm vào hoàn cảnh nghịch lý khó chịu: thiếu vốn đầu tư, nhưng số vốn
tích lũy ít ỏi lại hầu như bị bất động hóa, không sử dụng được. Có nhiều
nguyên nhân dẫn đến tình trạng này: tâm lý ưa chuộng vàng, lạm phát triền
miên khiến đồng tiền mất giá, trình độ dân trí thấp, nhưng nổi bật nhất là sự
vắng mặt của một hệ thống ngân hàng và một thị trường vốn lành mạnh
hoạt động hiệu quả. Như vậy một nước muốn đẩy mạnh tiết kiệm trước hết
phải có một hệ thống ngân hàng rộng lớn và năng động, hệ thống này phải
tiếp cận được với từng con người (không phải chỉ đối với doanh nghiệp),
tạo sự tín nhiệm ở họ và cung ứng được các dịch vụ ngân hàng phục vụ cho
nhu cầu đa dạng của họ. Xây dựng một thị trường vốn hoạt động tốt và lành
mạnh cũng là một điều kiện không thể thiếu. Đó chính là những kênh
mương tối cần thiết, không có chúng, xã hội không thể chuyển được nguồn
vốn đã tích lũy được cho đầu tư.
Đối với cá nhân, tiết kiệm là chi tiêu trong tương lai, còn đối với cộng
đồng, tiết kiệm là chi tiêu cho tương lai. Đối với cộng đồng, tiết kiệm là chi
tiêu cho sự hình thành vốn liếng và cơ sở vật chất, máy móc thiết bị, cho sự
gia tăng năng suất lao động, cho sự tạo lập công ăn việc làm cho người
trong nước. Một bà nội trợ trong việc mua sắm hằng ngày có thể nhận thức
