4. Tư duy số không “Cạnh tranh không thể bảo đảm đôi bên cùng
thắng”. Tư duy chiến tranh lạnh tiến hành cạnh tranh ác tính
theo quy tắc luật chơi kết cục bằng số không, hai bên đối
kháng đều cho rằng bên mình được tức là bên đối thủ mất.
Trong mối quan hệ đôi bên, trong cuộc cạnh tranh với nhau,
không thắng tức là thua, không được tức là mất. Không có kết
cục hai bên cùng thắng, không có lợi ích chung.
5. Tư duy loại trừ kẻ khác “một trái đất không thể có hai chế độ”.
Ngay từ tháng 3 năm 1947, Tổng thống Mỹ Truman đã tuyên
bố: “Toàn thế giới nên áp dụng chế độ của Mỹ; chỉ khi nào trở
thành một chế độ thế giới thì chế độ của Mỹ mới có thể tồn tại
tiếp”. Theo tư duy của Truman, thế giới này chỉ có thể tồn tại
một chế độ, đó là chế độ của Mỹ, các chế độ khác không có
quyền sinh tồn. Tư duy chiến tranh lạnh kết án tử hình các
chế độ xã hội và hình thái ý thức khác với mình. Bá quyền về
hình thái ý thức của Mỹ cho rằng nền văn minh nhân quyền,
dân chủ và Ki Tô giáo của Mỹ đang đứng trước mối đe dọa
nghiêm trọng từ nền kinh tế kế hoạch của các nước xã hội chủ
nghĩa, bọn khủng bố chuyên chế và thuyết vô thần; hai chế
độ chính trị kinh tế, hai phương thức sống và hai giá trị quan
thì có mối quan hệ như nước với lửa, sự đối kháng và đấu
tranh giữa chúng chỉ dẫn tới kết quả có ta thì không có ngươi,
trong hai chọn một. Sứ mệnh của Liên Xô là đào mồ chôn chủ
nghĩa tư bản Mỹ; Mỹ thì muốn quẳng chế độ Xô Viết vào sọt
rác lịch sử. Tư duy chiến tranh lạnh không cho phép thế giới
này xuất hiện và tồn tại tình trạng “Một trái đất hai chế độ”,
“Một trái đất nhiều chế độ”; nó bóp chết sức sống đa dạng
hóa của thế giới.
6. Tư duy liên minh “Không là bạn tức là thù”. Tư duy chiến tranh
lạnh căn cứ theo hình thái ý thức mà nghiêm ngặt vạch đường
phân giới, hai bên tự xây dựng chiến lũy của mình, thực hành
chiến lược đồng minh, tìm kiếm ưu thế địa chính trị, tiến
