Kazakhstan. Nhưng tầm nhìn của ông chỉ khuếch trương thành khối mậu
dịch chung – không phải liên minh chính trị mà ông ta sợ là mục tiêu đích
thực của Putin. Trước yêu cầu kiên quyết của ông, Liên minh Á – Âu được
đổi tên thành Liên minh Kinh tế Á – Âu. Những tham vọng theo chủ nghĩa
phục hồi lãnh thổ của Nga là mối ưu tư trường kì ở Astana. Ở trại thanh
niên thân Kremlin tổ chức ở Hồ Seliger gần Moskva hồi tháng Tám năm
2014, Putin tuyên bố rằng “người Kazakhstan trước đây chưa từng có
cương vị quốc gia” và Kazakhstan kì cùng là một phần của Russki mir –
“thế giới Nga”. “Kazakhstan sẽ không trở thành một phần của những tổ
chức vốn uy hiếp nền độc lập của chúng ta”, Nazarbayev đáp lại, đầy giận
dữ, trên đài truyền hình quốc gia.
Nhưng chính việc Nga kiểm soát Crimea hồi năm 2014 là điều làm
cho người ta trở nên hốt hoảng ở Astana. Kazakhstan có nhiều điểm chung
với Ukraine: 22% dân số là người Nga, tăng lên hơn 40% ở các thành phố
dọc theo biên giới phía Bắc với Nga. Nhiều người Nga nhìn chung còn xem
miền Bắc Kazakhstan là lãnh thổ của Nga, cũng như cách người ta nhìn
nhận Crimea và những khu vực phía Ðông Ukraine. Trong một lần hiếm
hoi công chúng bày tỏ tinh thần đối kháng trước thời điểm thương thảo về
hiệp ước của EEU, 500 người biểu tình đã tuần hành khắp các đường phố
đầy lá rơi của Almaty, phản đối việc gia nhập làm thành viên tổ chức này.
Sau hơn một thế kỉ bị Moskva dẫn dắt người dân Kazakhstan – giống như
các đồng chí cũ của họ ở phía Tây Ukraine – canh phòng nền độc lập của
họ bằng một tinh thần dữ dội.
Giới phân tích chính trị ở Kazakhstan tin rằng toan tính của Nga nhằm
mở rộng khu vực ảnh hưởng đã trao cái sáng kiến địa chính trị kia cho Bắc
Kinh. “Crimea đã làm Nga suy yếu”, theo lời Nargis Kassenova, Giám đốc
Trung tâm Nghiên cứu Trung Á ở trường Ðại học KIMEP của Almaty.
“Chúng tôi từng e dè trước Trung Quốc, nhưng họ xem ra là phần cược tốt
hơn Nga. Người Trung Quốc không can thiệp vào các vấn đề nội bộ; họ cho
thấy sự tôn trọng, và họ không áp đặt các điều kiện chính trị”.
Azerbayev, một học giả ở Viện Kinh tế và Chính trị Thế giới (Institute for
