Brian Greene
Giai điệu giây và bản giao hưởng vũ trụ
Phần III - Bản giao hưởng vũ trụ
Chương 8 - Các chiều ẩn giấu(5)
Dần dần người ta thấy rõ rằng các mảnh khác nhau của một lý thuyết
thống nhất đã có đủ, nhưng vẫn còn thiếu một yếu tố căn bản có khả năng
kết nối chúng lại với nhau một cách nhất quán theo tinh thần của cơ học
lượng tử. Năm 1984, yếu tố đó đã bước ra sân khấu và đóng vai chính, đó
là lý thuyết dây...
Lý thuyết Kaluza - Klein hiện đại
Trong suốt sáu chục năm từ ngày Kaluza đưa ra ý tưởng độc đáo của mình,
những hiểu biết về vật lý đã thay đổi một cách đáng kể và sâu sắc hơn rất
nhiều. Cơ học lượng tử đã xây dựng xong và được thực nghiệm kiểm
chứng. Các lực mạnh và yếu còn chưa được biết tới hồi những năm 1920
thì nay cũng đã được phát hiện và tìm hiểu cặn kẽ. Một số nhà vật lý nêu ý
kiến cho rằng ý tưởng độc đáo của Kaluza sở dĩ thất bại là do ông chưa biết
tới hai lực mới đó nên còn quá bảo thủ trong việc đổi mới lại không gian.
Có nhiều lực hơn có nghĩa là cần phải có nhiều chiều hơn. Người ta thậm
chí đã chứng minh được rằng chỉ một chiều mới cuộn tròn thôi thì chưa đủ,
mặc dù nó đã cung cấp những chỉ dẫn về mối liên hệ giữa lực hấp dẫn và
lực điện từ.
Vào giữa những năm 1980, các nhà vật lý đã tập trung những nỗ lực to lớn
vào việc nghiên cứu những lý thuyết có số chiều cao, trong đó có nhiều
chiều không gian bị cuộn lại.