GIAI ĐIỆU GIÂY VÀ BẢN GIAO HƯỞNG VŨ TRỤ - Trang 390

một chút để trình bày ngắn gọn đôi điều về lịch sử.
Siêu hấp dẫn
Vào cuối những năm 1970 và đầu những năm 1980, trước khi bùng lên sự
quan tâm tới lý thuyết dây, nhiều nhà vật lý lý thuyết đã tìm kiếm một lý
thuyết thống nhất của cơ học lượng tử, lực hấp dẫn và các lực khác trong
khuôn khổ lý thuyết trường lượng tử dựa trên các hạt điểm. Họ hy vọng
rằng sự không tương thích giữa các lý thuyết hạt điểm có liên quan với lực
hấp dẫn và cơ học lượng tử có thể sẽ khắc phục được bằng cách nghiên cứu
những lý thuyết có nhiều đối xứng. Năm 1978, Stanley Deser và Bruce
Zumino làm việc ở Cern và độc lập với họ Daniel Freedman, Sergio Ferrara
và Peter Van Niewenhuizen tất cả đều làm việc tại Đại học quốc gia New
york ở Stonty Brook, đã phát hiện ra rằng hứa hẹn nhất là các lý thuyết có
liên quan với siêu đối xứng vì các hạt boson và ferimion có xu hướng cho
những thăng giáng lượng tử triệt tiêu nhau, làm cho sự náo nhiệt vốn có của
thế giới vi mô dịu hẳn đi. Họ đã đưa ra thuật ngữ siêu hấp dẫn để mô tả các
lý thuyết trường lượng tử siêu đối xứng với ý định bao hàm cả thuyết tương
đối rộng. Những cố gắng sáp nhập thuyết tương đối rộng và cơ lượng tử
như vậy cuối cùng đều chịu thất bại. Tuy nhiên, như đã nhắc ở chương 8, từ
những nghiên cứu đó người ta đã rút ra được một bài học quý giá, báo
trước sự phát triển của lý thuyết dây.
Bài học này có lẽ trở nên rõ ràng nhất là nhờ các công trình của Eugene
Cremmer, Bernard Julia và Scherk, tất cả đều làm việc ở trường Cao đẳng S
ư phạm Paris (một trường đại học hàng đầu về khoa học cơ bản của Pháp -
ND) vào năm 1978, đó là: những cố gắng gần tới thành công nhất là những
lý thuyết siêu hấp dẫn được phát biểu không phải trong bốn chiều quen
thuộc mà trong nhiều chiều hơn. Đặc biệt, hứa hẹn nhiều nhất là những lý
thuyết cần tới 10 chiều hoặc 11 chiều và 11 chiều là tối đa [3]. Sự chấp nối
với bốn chiều quen thuộc, lại một lần nữa, được thực hiện trong khuôn khổ
của Kaluza và Klein; các chiều phụ được cuộn lại. Trong các lý thuyết 10
chiều, như lý thuyết dây, thì 6 chiều phụ được cuộn lại, còn trong các lý
thuyết 11 chiều thì có 7 chiều phụ được cuộn lại.
Khi lý thuyết dây cuốn hút các nhà vật lý qua cơn lốc năm 1984, thì quan