chúng ta trở lại cập bến bình an của vùng đất liên kết yếu, nhưng theo ngôn
ngữ đối ngẫu của cái mà chúng ta tưởng là một lý thuyết dây khác.
Tính đối ngẫu và lý thuyết - M đã thống nhất 5 lý thuyết dây và đưa ra
một kết luận quan trọng. Rất có thể là sẽ không còn những bất ngờ nào
khác nữa đang chờ đợi chúng ta.
Một khi nhà địa đồ đã vẽ hết mọi vùng
trên quả địa cầu thì tấm bản đồ coi như đã làm xong và tri thức về địa lý có
thể coi là hoàn tất. Tất nhiên, nói như thế không có nghĩa là những cuộc
thám hiểm ở Nam Cực hay ở một hòn đảo cô độc nào đó ở Micronesie là
không có giá trị khoa học hay văn hóa gì cả. Điều đó chỉ muốn nói rằng
thời đại của những phát kiến địa lý đã qua rồi. Sự không có một điểm trắng
nào trên bản đồ thế giới là một minh chứng. “Tấm bản đồ lý thuyết” trên
hình 12.11 đóng một vai trò tương tự đối với các nhà lý thuyết dây. Nó bao
trùm toàn bộ các lý thuyết mà ta có thể đạt tới bằng cách dong buồm từ bất
kỳ một phiên bản nào trong số 5 phiên bản của lý thuyết dây. Mặc dù chúng
ta còn xa mới hiểu được đầy đủ vùng đất lạ là lý thuyết - M, nhưng trên bản
đồ không còn những vùng trắng. Giống như nhà địa đồ, nhà lý thuyết dây
giờ đây cũng có thể rất lạc quan mà tuyên bố rằng phổ của những lý thuyết
lôgíc nhất, bao gồm những phát minh quan trọng nhất của thế kỷ XX như
thuyết tương đối hẹp và thuyết tương đối rộng; cơ học lượng tử, những lý
thuyết chuẩn của các lực mạnh, yếu và điện từ; siêu đối xứng, các chiều
cuộn lại của Kaluza và Klein - tất cả đều có mặt trên tấm bản đồ trong hình
12.11.
Thách thức đối với nhà lý thuyết dây - hoặc cũng có thể nói là đối với
nhà lý thuyết - M - là phải chỉ ra được điểm nào trên tấm bản đồ lý
thuyết của hình 12.11 thực sự mô tả vũ trụ chúng ta
. Để làm được điều
đó, đòi hỏi phải tìm ra những phương trình chính xác và đầy đủ, mà nghiệm
của chúng sẽ chỉ ra cái điểm khó nắm bắt đó trên bản đồ các lý thuyết và
sau đó phải tìm hiểu vật lý tương ứng với độ chính xác đủ để so sánh được
với thực nghiệm. Như Witten đã nói: “Hiểu được lý thuyết M thực sự là gì
và vật lý mà nó thể hiện, sẽ làm biến đổi sự hiểu biết của chúng ta về tự
nhiên ít nhất cũng triệt để như đã từng xảy ra trong những cuộc đảo lộn
