GIAI ĐIỆU GIÂY VÀ BẢN GIAO HƯỞNG VŨ TRỤ - Trang 454

từ (như ánh sáng thấy được, chẳng hạn) gồm một số rất lớn các photon, một
trường hấp dẫn cũng gồm một số rất lớn các graviton - tức là gồm một số
rất lớn các dây cùng thực hiện mode dao động graviton. Đến lượt mình,
trường hấp dẫn lại được thể hiện trong sự cong của cấu trúc không - thời
gian và do đó dẫn chúng ta tới chỗ đồng nhất chính bản thân cấu trúc của
không - thời gian với một số khổng lồ các dây cùng thực hiện một mode
dao động graviton. Nói theo ngôn ngữ lý thuyết trường, thì một tập hợp có
tổ chức của một số rất lớn các dây dao động tương tự như nhau vậy được
gọi là một trạng thái kết hợp của các dây. Đây là một hình ảnh khá thơ
mộng: các dây của lý thuyết dây giống như các sợi chỉ dệt nên cấu trúc của
không - thời gian. Song, chúng ta cũng cần lưu ý rằng, ý nghĩa của hình ảnh
đó vẫn còn phải được chính xác hóa một cách chặt chẽ hơn.
Tuy nhiên, sự mô tả cấu trúc của không - thời gian dưới dạng được dệt nên
bởi các dây đó lại dẫn chúng ta tới câu hỏi sau. Một tấm vải thông thường
là sản phẩm cuối cùng của ai đó đã dày công dệt nên từ những sợi chỉ riêng
rẽ - nguyên liệu của đa số các sản phẩm dệt. Tương tự như vậy, chúng ta
cũng tự hỏi liệu có một nguyên liệu thô có trước cho tấm vải (cấu trúc) của
không - thời gian - một cấu hình dao động của các dây trong cấu trúc của
vũ trụ, trong đó các dây còn chưa được tổ chức thành một dạng cụ thể mà
ta đồng nhất với không - thời gian hay không? Cũng cần lưu ý rằng việc
hình dung trạng thái đó như một mớ hổ lốn các dây riêng rẽ dao động còn
chưa gắn kết với nhau thành một tổng thể có trật tự, có điều gì đó không
thật chính xác, bởi vì theo cách nghĩ thông thường của chúng ta, điều đó
mặc nhiên xem rằng khái niệm không gian và thời gian đã phải có trước đó:
có không gian mà trong đó dây dao động và có sự diễn tiến của thời gian
mới cho phép chúng ta theo dõi được sự thay đổi về hình dạng của dây từ
thời điểm này sang thời điểm khác. Nhưng ở trạng thái nguyên liệu thô, tức
là trước khi các dây dệt nên tấm vải cấu trúc của vũ trụ và bước vào vũ điệu
dao động kết hợp và có trật tự mà chúng ta đang thảo luận, thì lại chưa tồn
tại cả không gian lẫn thời gian. Thậm chí ngôn ngữ của chúng ta cũng chưa
đủ độ tinh vi để diễn đạt những ý tưởng đó, bởi vì, thực tế, ngay cả khái
niệm trước đó cũng còn chưa có. Theo một ý nghĩa nào đấy, dường như các