GIAI ĐIỆU GIÂY VÀ BẢN GIAO HƯỞNG VŨ TRỤ - Trang 455

dây là "những mảnh nhỏ" của không gian, thời gian và chỉ khi chúng thực
hiện đúng những dao động kết hợp mới làm cho khái niệm thông thường về
không gian và thời gian xuất hiện.
Việc hình dung một trạng thái tồn tại nguyên thủy và không có cấu trúc như
thế, trong đó còn chưa có các khái niệm không gian và thời gian như chúng
ta đã biết, sẽ đẩy khả năng hiểu của phần lớn chúng ta (trong đó có tôi) tới
giới hạn. Giống như câu chuyện chọc cười của danh hài Stephen Wright về
một nhà nhiếp ảnh bị ám ảnh bởi khát vọng chụp cận cảnh đường chân trời,
chúng ta cũng vấp phải ngay sự đụng độ của các hình mẫu khi chúng ta thử
hình dung một vũ trụ tồn tại mà không cần viện đến các khái niệm không
gian và thời gian.
Tuy nhiên, để đánh giá được một cách đầy đủ lý thuyết dây, rất có thể
chúng ta cần phải đề cập tới các ý tưởng này và hiểu được sự thực hiện của
chúng trước đã. Lý do là ở chỗ, cách phát biểu hiện nay của lý thuyết dây
đã giả thiết trước sự tồn tại của không gian và thời gian, trong đó các dây
(và các thành phần sơ cấp khác được phát hiện trong lý thuyết - M) chuyển
động và dao động. Điều này cho phép chúng ta rút ra các tính chất vật lý
của lý thuyết dây trong một vũ trụ với một chiều thời gian, một số chiều có
quảng tính lớn (thường được lấy là 3) và một số chiều phụ được cuộn lại
thành một trong những không gian Calabi-Yau do các phương trình của lý
thuyết quy định. Điều này cũng na ná như việc đánh giá tài năng sáng tạo
của một họa sĩ bằng cách đòi hỏi anh ta phải làm việc với một bộ tranh tô
màu theo trình tự đã được đánh số. Chắc chắn anh ta cũng sẽ thể hiện
những sáng tạo cá nhân của mình chỗ này chỗ kia, nhưng do khuôn khổ
làm việc bị hạn chế rất ngặt nghèo, nên chúng ta đã làm che lấp mất tất cả
trừ một vài thể hiện nhỏ nhoi tài năng của anh ta. Vì chiến công của lý
thuyết dây là đã hợp nhất được một cách tự nhiên cơ học lượng tử với lực
hấp dẫn và cũng vì hấp dẫn lại gắn liền với dạng của không gian và thời
gian, nên chúng ta sẽ không hạn chế buộc nó phải vận hành bên trong một
khuôn khổ không - thời gian đã có sẵn. Thay vì thế, ta để cho lý thuyết dây
tự sáng tạo ra không - thời gian riêng của mình xuất phát từ một cấu hình
không có không gian cũng chẳng có thời gian, tựa như ta để cho họa sĩ làm