thời gian cũng như không gian là hiểu theo nghĩa đó.
Bạn cũng nên lưu ý rằng, không giống như trường hợp nêu ở Chương 2,
trong đó Goerge và Gracie ở trong khoảng không vũ trụ và chuyển động
thẳng đều đối với nhau, trong trường hợp ta đang xét, không có sự đối xứng
giữa họ. Khác với Gracie, Goerge cảm thấy lực hấp dẫn ngày càng mạnh,
nên anh ta ngày càng phải giữ chặt dây cáp hơn để không bị kéo tụt xuống
dưới. Cả hai người đều nhất trí rằng đồng hồ của Goerge chạy chậm hơn.
Hoàn toàn không có “sự tương đương của hai quan điểm” để có thể trao đổi
vai trò của họ và đảo ngược lại kết luận đó. Thực tế, đây chính là điều mà
chúng ta đã tìm thấy trong Chương 2, khi Goerge cảm nhận thấy gia tốc
bằng cách bật động cơ phản lực đeo ở sau lưng để đuổi theo Gracie. Gia tốc
mà Goerge cảm nhận được làm cho đồng hồ của anh ta chắc chắn chậm so
với đồng hồ của Gracie. Do bây giờ chúng ta đã biết cảm nhận chuyển
động có gia tốc cũng hệt như cảm nhận lực hấp dẫn, vì vậy mà tình huống
Goerge đang bám vào sợi cáp mà ta đang xét có liên quan cùng một nguyên
lý và lại một lần nữa, ta thấy đồng hồ của Goerge và mọi thứ trong anh ta
đều diễn ra theo nhịp độ chậm hơn so với Gracie.
Trong trường hợp hấp dẫn, như ở bề mặt của Mặt Trời, sự chạy chậm của
đồng hồ của Goerge là khá nhỏ. Nếu như Gracie ở cách Mặt Trời khoảng
vài kilômét, nhịp độ phát ra tiếng tíc tắc của đồng hồ anh ta chỉ bằng
99,9998% đồng hồ của Gracie. Đúng là có chậm hơn, nhưng không nhiều
. Tuy nhiên, nếu Goerge theo dây cáp tụt xuống tới mức lơ lửng ngay ở
sát bề mặt của một sao nơtron, một loại sao có khối lượng gần bằng Mặt
Trời nhưng bị nén tới mức có khối lượng riêng lớn gấp cỡ một triệu tỷ lần
của Mặt Trời, nên lực hấp dẫn mạnh hơn của nó làm cho đồng hồ của
Goerge có nhịp độ phát tiếng tíc tắc chỉ còn bằng 78% đồng hồ của Gracie.
Những trường hấp dẫn mạnh hơn, như trường ở bên ngoài các lỗ đen
(như sẽ thảo luận dưới đây) sẽ làm cho sự trôi của thời gian còn chậm
lại hơn nữa, tức là trường hấp dẫn càng mạnh càng làm cho thời gian
bị cong nhiều hơn.
Ngay cả như thế đi nữa, các đồng hồ nguyên tử hiện có cũng đủ chính
xác để phát hiện được sự cong nhỏ như thế hoặc còn nhỏ hơn nữa của thời
