Rồi mọi chuyện cũng qua đi. Hiện nay cô em vợ tôi đã 33 tuổi, có chồng và 3 con sống hạnh phúc.
Điều đau xót chính là thái độ của đứa con trai của tôi đối với tôi. Nó lớn hơn dì nó hai tuổi và đã
chứng kiến hành vi tồi tệ của tôi đối với dì nó ngày xưa. Từ vài năm nay, nó rất hỗn với tôi. Nó uống
rượu say về nhà đập phá, chửi bới tôi, thậm chí đánh tôi. Nó nói, thà rằng nó mang tiếng bất hiếu chứ
nó không thể nhận tôi làm cha. Nó xưng hô với tôi có lúc “ba-con”, có lúc “ông-tôi”, có lúc lại “mày-
tao”. Tôi nghĩ mình có lỗi nên đã cố gắng chịu đựng nhưng lắm lúc cũng muốn điên lên, suýt đánh
nhau với nó. Vợ tôi bảo: “Nếu ông không nhịn nó, nó sẽ khui việc tồi tệ của ông ra!” Tôi khổ tâm
quá! Nếu sự việc đổ bể ồn ào lên thì 4 người em của vợ tôi và 8 đứa con của tôi sẽ nhìn tôi như thế
nào? Họ có khinh bỉ tôi không?
Tôi phải làm gì đây chị Hạnh Dung ơi? Chỉ một phút sai lầm mà oan khiên dai dẳng đến bạc đầu!”
Từ những gì nói ở trên, chúng ta có thể thấy, xây dựng nếp sống tốt đẹp
(môi trường) của cộng đồng quan trọng như thế nào và tùy tiện phá bỏ
những nếp sống đã trở thành truyền thống tốt đẹp (môi trường) của cộng
đồng, nguy hiểm như thế nào.
Nhân đây, người viết cung cấp cho bạn đọc bài “Phần Lan: Mô hình giáo
dục tốt nhất thế giới” của N.T.ĐA (theo Sélection), đăng trên báo Tuổi Trẻ
Chủ Nhật 11/9/2005:
“Người Phần Lan cũng không cần đến các giải pháp phi thường mà một số nước đã làm, chẳng hạn
kiểm tra thường xuyên, giao bài về nhà nhiều, kỷ luật sắt… Trái lại, ở Phần Lan học sinh đến trường ở
lứa tuổi trễ hơn (7 tuổi) và không học quá 30 giờ mỗi tuần, kể cả bài làm tại nhà. Thật ít ỏi so với 50
giờ mỗi tuần của học sinh Hàn Quốc song lại xếp hạng ngay sau Phần Lan trong bảng xếp hạng của
PISA. Trong nhà trường Phần Lan không hề xuất hiện những biểu hiện hung bạo, bất lịch sự đối với
giáo viên hay việc sử dụng ma túy. Người ta giải quyết các vấn đề này càng sớm càng tốt, và việc trốn
học kể như không có. Mỗi năm trong khoảng 62.000 học sinh tốt nghiệp trung học, chỉ có 1000 em
không học lên đại học, nhưng rồi phân nửa số này cũng sẽ đi học trở lại.
Người Phần Lan gán thành công phi thường của họ cho nhiều yếu tố:
Giáo viên là những người được đào tạo bài bản nhất thế giới, chỉ có 1/7 thí sinh thi đỗ vào đại học
sư phạm, tuyển chọn khắt khe hơn so với ngành y và ngành luật. Chính vì thế cho dù lương không
cao, từ 2000 – 4000 euro mỗi tháng (gần 2500 – 5000 USD) tùy theo kinh nghiệm, song nghề giáo là
một nghề trọng vọng.