ngược, sông này đổ ra sông Soi-rạp rộng lối 1.000 thước.
3. Sông Cửa-Tiểu : Sông này là một trong 9 cửa của sông Cửu-long, ở
về phía Bắc sông Cửa-Đại, chảy ra biển Nam-hải, có nhiều tàu lớn qua lại,
dài 34.000 thước, rộng từ 800 đến 1.000 thước, lòng sông sâu.
Các phụ-lưu gồm có : Hữu-ngạn chảy vào các xã : Phú-Thạnh-Đông
(Rạch Cạn, Rạch Nò, Rạch Ô-Kim, Rạch Bà-Lắm, Rạch Bần-Bọng, Rạch
Bà-Tài, Sông-Mã, Rạch Quẹo, Rạch Tán-Dù), Tân Thới (Rạch Kinh-nhiếm
(ranh hai xã Phú-thạnh-đông và Tân-thới), Rạch Lý Quàn Trên, Rạch Lồ-Ồ,
Rạch Vọp, Rạch Dứa). Tả-ngạn : Rạch Già (ranh hai xã Bình-luông-Đông
và Phước-trung), Rạch Sáu-Thoàn, Rạch Vàm-rồng.
4. Sông Cửa Đại : là một trong 9 cửa sông Cửu long, chảy ra biển
Nam-hải, chạy dọc theo phía Nam của quận Hòa-đồng và quận Hòa-bình,
dài 30 cây số, rộng từ 2.000 đến 2.500 thước. Lòng sông phân ranh hai tỉnh
Gò-công và Kiến-hòa có nhiều cồn lớn và nhỏ về phía cù-lao Lợi-quan, như
cồn Thầy Thiện, cù-lao Cậu, cù-lao Cô và cù-lao Bà Nở. Ngoài ra còn có
nhiều cồn ngầm dưới mặt sông.
Những phụ-lưu bên tả chảy vào địa-phận xã Phú-thạnh-đông, gồm có :
Rạch Bà Từ, Rạch Thôn-Sâm, Rạch Gảnh, Rạch Lý-quàn Dưới, Rạch Cả
Thu, Rạch Mương, Rạch Bãi-Bùng, Rạch Kinh Nhiếm.
5. Sông Cửa Trung : (hay gọi là Cửa Đại nhỏ) nằm giữa cù-lao Lợi-
Quan và các cù-lao Bà Nở, cù-lao Cậu, dài trên 15 cây số rộng từ 300 đến
500 thước
6. Sông Vàm Rồng : (hay gọi là Rạch Rồng) thuộc xã Vĩnh Hựu bắt
nguồn từ sông Cửa Tiểu chảy qua địa phận xã Vĩnh-Hựu đến tiếp nối với
Kinh Vĩnh-Lợi, dài lối 5 cây số, rộng từ 15 đến 20 thước. Tả ngạn : Rạch
Cây Đông. Hữu ngạn : Rạch Cầu-Ngang chảy qua hai xã Bình-phục-Nhì
và Thành-Nhựt.
