Có thể nói Phật-Giáo Hòa-Hảo phát xuất từ hai nguồn tôn giáo: Phật-
giáo và Bửu-Sơn Kỳ-Hương.
Phật-giáo ở đây Đức Huỳnh Giáo-Chủ quan niệm là Phật-giáo còn thuần
chất, còn tinh truyền. Còn Bửu-Sơn Kỳ-Hương như ta đã biết cũng thoát
thai từ Phật-giáo mà nặng nề vô vi, chú trọng vô thượng. Vậy chí lý là nơi
Phật-Giáo Hòa-Hảo phát xuất cách chung từ Phật-giáo, cách riêng từ Bửu-
Sơn Kỳ-Hương.
Tuy nhiên đây không phải là mô phỏng máy móc, thụ động mà biến hóa
và sáng tạo phong phú. Người ta thấy trong Hòa-Hảo-Giáo phần sáng tạo
độc đáo của Đức Huỳnh Giáo-Chủ và phần tổng hợp của Ngài về các tinh
hoa của những ý hệ Khổng, Lão, Trang v.v...
Nếu xét quan điểm truyền thống sư đệ hiểu theo nghĩa Thầy đầu tư tư
tưởng qua nhiều thế hệ khác cho trò thì việc Đức Thầy khai sáng đạo Hòa-
Hảo là chứng minh tình thầy trò sâu sắc của Ngài đối với Đức Phật Thầy
Tây-An. Ông Sư Vãi vốn là đệ tử trực tiếp của Đức Phật Thầy, tiếp nối giáo
nghiệp của Ngài, khuất bóng 39 năm thì Đức Huỳnh Giáo-chủ truyền kế
một cách đại qui mô và siêu việt. Hãy nghe chính Đức Thầy cho biết Ngài
liên hệ với Đức Phật Thầy thế nào:
" Lời của người di tích núi Sam,
Chớ chẳng phải bầy điều huyễn hoặc."
. . . .
Ngài nhấn mạnh:
" Bởi chữ Khùng của Phật của Thầy,
Chứ chẳng phải của người lãng trí."
