dân mặc nhiên bị lôi kéo theo bên này bên nọ, cứ thế đào sâu mãi hận thù!
Không hẳn vì là nước nhỏ bởi Bồ Đào Nha (Portugal) diện tích chưa bằng
1/10 thuộc địa này dù rằng dân số như nhau, cũng như nước ta với Pháp –
diện tích và dân số chênh lệch chẳng bao nhiêu, nhưng cái đầu thì khác! So
với Angola, Việt Nam ta dân số đông hơn 7 lần trong khi diện tích chỉ bằng
1/4 nước họ với 1600 kilômét dọc bờ tây của Đại tây dương. Bố không là
nhà địa lý chính trị học để đi sâu tìm hiểu đặc điểm dân tộc, tiềm năng kinh
tế và thực trạng đời sống dân dã thế nào nhưng không thấy người rách rưới,
dù quần áo đẹp vẫn chân trần. Nước họ có nhiều dầu mỏ và người dân được
hưởng dư dả của cải ấy. Khi ốm đau, tới bệnh viện không phải đóng tiền,
không phải cầu cạnh kẻ này người khác, thuốc chưa hết hạn đã hủy đi rồi
chứ đừng nói chuyện quá “date” còn tận dụng! Tuy nhiên sự cách biệt xã
hội còn xa vời lắm. Họ thân cận với Cuba và cũng tuyên bố là một nước xã
hội chủ nghĩa, tất nhiên là theo kiểu riêng của họ. Trong khi chỉ có một chủ
nghĩa tư bản dù là ở phương tây hay phương đông thì chủ nghĩa xã hội có
nhiều kiểu qúa. Polpot, Khieu Samphan cũng là một thứ xã hội chủ nghĩa,
lại được kẻ khai sáng hậu thuẫn và dung dưỡng! Trong khi người ta coi
chuyện biên giới đã lỗi thời, tiến tới dùng chung một đồng tiền thì bạn bè
đồng chí vẫn còn quyết liệt tranh nhau cái cột mốc trên đất liền, cái phao
ranh trên biển! Người ta chính kiến bất đồng mặc lòng tranh cãi công khai,
võ khẩu chán lại võ tứ chi, chốn nghị trường như giữa chợ trời chứ không
công khai nhất chí một lòng nhưng ngầm đặt điều vu oan tạo án diệt nhau!
Mấy người từ các nước phương tây qua đây phần lớn thuộc các tổ
chức phi chính phủ đi làm từ thiện, tất nhiên lẫn trong đó có người nhà
nước đi làm việc riêng của họ. Trong khi nhiều nước xã hội chủ nghĩa đưa
sang đủ thứ chuyên gia, để tuyên truyền cho một thiên đường hạ giới hay là
cùng cảnh rủ nhau đi tha phương cầu thực?!
Cuối năm nay hết hạn ba năm, bố sẽ về, chấm dứt cái thân phận đi bán
sức làm thuê. Gọi là chuyên gia để sỹ với người thôi vì từ chuyên gia đúng
nghĩa là những người có chuyên môn cao mang thể diện quốc gia đi khai
hóa cho người. Nhưng với ta từ già đến trẻ, từ thấp đến cao cầy cục xin xỏ
có khi phải trả bằng mọi giá mới được hưởng ân huệ ấy! Bố tới làm việc ở
