HÀNH TRÌNH TRÍ THỨC CỦA KARL MARX - Trang 8

Chúng tôi muốn trở về nguồn gốc tư tưởng của Mác, để tìm hiểu khởi
điểm dự phóng căn bản của ông, cái đã đưa ông đến chỗ chủ trương duy
vật hay vô thần… và nhận định phê phán ông căn cứ vào khởi điểm, dự
phóng căn bản đó.
Dự phóng căn bản của Mác là muốn đi tới cùng, cái triệt để, đồng
thời muốn bao quát cái toàn thể. Nhưng vấn đề là có thể đạt tới cái triệt để,
cái toàn thể, thực hiện được cái tuyệt đối hay đó chỉ là một ảo tưởng. Nếu
chủ nghĩa Mác có những ảo tưởng, những ảo tưởng đó gắn liền với dự
phóng căn bản của chính Mác.
Một đặc điểm của Mác là thái độ phê phán; phê phán đến tận cùng,
phê phán phê phán hay là phê phán những ảo tưởng phê phán của lối phê
phán sặc mùi đạo đức hay lý thuyết suông…Có thể nói một yếu tính của
chủ nghĩa Mác là tinh thần phê phán triệt để. Nhưng trong thực tiễn, chủ
nghĩa Mác đôi khi lại biến thành giáo điều mệnh lệnh, một uy quyền cấm
đoán mọi phê phán. Nếu Mác còn sống, có thể bị kết án là theo chủ nghĩa
xét lại không! Nhưng chính Mác có trách nhiệm về những mâu thuẫn giữa
lý thuyết và thực tiễn Mác-xít?
Đó là một vài điểm chúng tôi muốn tìm hiểu. Chúng tôi không dám
cho rằng mình hiểu đúng vì chính những người tự nhận là Mác-xít cũng
còn không nhìn nhận nhau đã hiểu đúng Mác-xít. Nhưng vấn đề Mác-xít
không phải chỉ là một vấn đề của người Mác-xít, mà là một vấn đề của thời
đại, liên quan đến số phận của dân tộc, của cả nhân loại. Do đó, mỗi người
đi đến chủ nghĩa đó với những cố gắng tìm hiểu chân thành và trung thực,
mà lúc này, bây giờ mình tưởng là đúng trong một tinh thần luôn luôn xét
lại, và sẵn sàng đón nhận những sự thực lúc này, bây giờ chưa khám phá
ra.