khác là anh ta có niềm say mê với động cơ, khao khát sản xuất ra một thứ
có thể lăn bánh trên đường, giúp cho việc đi lại, chuyên chở được nhẹ
nhàng hơn. Và anh ta đã mày mò làm ra những chiếc xe hơi với một
phương châm kinh doanh trái ngược hoàn toàn với người đi trước: mỗi
người dân Mỹ đều có thể sở hữu được một chiếc xe hơi. Và với Mode T,
sản phẩm xe hơi chất lượng tốt, giá rẻ, Ford Motor đã chinh phục không chỉ
người Mỹ mà hầu khắp các nẻo đường trên thế giới. Những chiếc xe hơi
không ngừng cải tiến chất lượng và giá thành thì ngày càng hạ hơn, để có
thể đến được với nhiều người hơn.
an điểm kinh doanh của Ford đã bị các đối thủ lên án mạnh mẽ. Những lời
khen chê đã không ngớt giội xuống đầu Ford: kẻ độc tài, kẻ bóc lột sức lao
động của công nhân, một kẻ ngây thơ về chính trị, kẻ làm rối loạn thị
trường,...
Còn những lời ngợi ca? Henry Ford là vị thánh đã làm được điều kỳ diệu là
đại chúng hóa chiếc xe hơi, cha đẻ của nền công nghiệp ô-tô thế giới. Một
người đã cúi xuống cuộc đời của bao kẻ khốn khó. Tổng thống Mỹ Harding
nói: “Ford Motor là cánh chim đầu đàn trong nền công nghiệp Hoa Kỳ, mà
Henry Ford là con mắt định hướng của cánh chim đó”. Hay Will Schumit -
chủ tịch UAW: “Ông ta là sự bảo đảm tốt nhất cho công việc của những
người da đen. Chỉ duy nhất trong nhà máy của ông ta, những người da đen
chúng tôi mới được đối xử một cách công bằng”.
Còn với tôi, sau khi thực hiện xong cuốn sách này, tôi bỗng có một liên
tưởng: Nếu thế giới không có sự xuất hiện của “kẻ phá rối” Henry Ford hay
một ông trùm xe hơi có một quan điểm “khách hàng không phải ai xa lạ,
chính là những người công nhân trong phân xưởng”? Chắc hẳn nền công
nghiệp xe hơi sẽ không có một bước tiến dài và kỳ diệu đến như vậy. Xe
hơi vẫn sẽ là một món đồ chơi đắt tiền mà người bình dân chỉ biết... ngước
nhìn một cách thèm thuồng.
