có biết, cũng chẳng làm gì. Những người đó, tôi biết rõ họ. Đã cho rằng việc
tiếp tế của chúng tôi là một vấn đề không thể giải quyết, họ hung hăng dùng
thống kê đế chứng minh điều đó, thay vì tìm cách lướt thắng trở ngại.
"Ngoài ra, Hải quân Ý phụ trách việc bảo vệ đoàn công voa ". Nhưng,
phần đông sĩ quan, như nhiều người Ý khác, ghét Mussolini và ước mong
chúng tôi thất bại. Do đó họ phá hoại bằng đủ mọi cách.
"Phần đông các giới chức thuộc Đảng Phát Xít quá thối nát hay quá
kênh kiệu để chẳng làm được việc gì hay. Tựu trung họ ước ao dính líu càng
ít càng tốt vào cuộc chiến tranh ở Phi Châu.
"Cuối cùng, những ai thực sự cố gắng nhận lãnh việc tiếp tế cho chúng
tôi đã không thể lay động được cái tổ chức quá thư lại ngự trị ở La Mã ".
Lịch sử quân sự của Phe Trục kết thúc bằng sự đào nhiệm của Ý vào
tháng 7 năm 1943. Tướng Jodl đã tường thuật về biến cố quan trọng trên là
biến cố đã trao vùng Địa trung hải vào tay quân Đồng Minh như sau (tài liệu
I. 172) :
"Những đặc tính chính yếu của sự phản bội của người Ý, quí vị đã biết
qua những điều quí vị đã đọc ở báo chí. Thực ra tình hình còn bi thảm hơn
những gì bảo chí đã nói. Đối với Bộ tư lệnh Tối cao, đó là một trong những
vấn đề khó khăn nhứt mắc phải. Fuhrer đã thấy rõ ngay từ lúc đầu rằng sự sa
thải và bắt giữ Mussolini chỉ có nghĩa sự đào nhiệm hoàn toàn sắp tới của
nước Ý, mặc dù những cặp mắt ít được rèn luyện để nhìn các thực tế chính
trị sẽ thấy ở đó một sự cải thiện tình thế của chúng ta ở Địa trung hải và sự
hợp tác quân sự của chúng ta với người Ý. Lúc ấy có rất nhiều người không
hiểu tại sao hành động chỉnh trị và quân sự của Fuhrer hướng về việc lật đổ
chính phủ mới và giải thoát Mussolini. Một số rất ít người được biết công
việc đó. Mặt khác, chúng tôi đã phải áp dụng những biện pháp quân sự cần
thiết để đương đầu với cuộc tiến quân của địch trên mặt trận phía Tây càng
xa càng tốt, nghĩa là tới Sicile.