CHƯƠNG
7
SỐNG TRONG VÙNG HOANG DÃ
V
iệc bắt Nguyễn Ái Quốc năm 1931 ở Hong Kong là một phần trong
hàng loạt chiến dịch lớn của chính quyền thực dân vây bắt những nhà hoạt
động cộng sản khắp Đông Á. Chiến dịch mở màn vào đầu tháng 6-1931,
bằng việc bắt Serge Lefranc ở Singapore, điệp vụ Cộng sản Quốc tế, đang
thực hiện chuyến đi Đông Nam Á thay mặt Ban Bí thư Liên đoàn Thương
Mại Thái Bình Dương ở Thượng Hải. Ngày 5-6-1931, Lê Quang Đạt, đảng
viên Đảng cộng sản Đông Dương, người được Quốc chỉ định làm liên lạc
với Văn phòng Viễn Đông, bị bắt tại tô giới Pháp ở Thượng Hải. Sáng sớm
hôm sau, Nguyễn Ái Quốc và đồng sự của ông Lý Sâm bị bắt ở Hong
Kong. Vài ngày sau, Hilaire Noulens và vợ bị cảnh sát thành phố bắt tại
một khu cư dân Quốc tế ở Thượng Hải. Noulens, danh tính của ông vẫn bí
ẩn đối với nhà cầm quyền thực dân, tự nhận mình một công dân Bỉ, nhưng
ngay sau đó người ta phát hiện ông có vài hộ chiếu mang tên khác nhau,
quốc tịch khác nhau và lời khai của ông bị lãnh sự Bỉ ở Thượng Hải bác bỏ.
Dù không có chứng cớ Noulens làm điều gì sai trái trong bất cứ hành
động tấn công ở khu cư dân quốc tế, nhưng các quan chức an ninh châu Âu
tin vai trò bí mật của ông là đại diện Cộng sản Quốc tế ở Viễn Đông. Sau
vài ngày tạm giam ở Thượng Hải, Noulens và vợ bị giao cho chính quyền
Trung Hoa ở tỉnh Giang Tô, ông bị tống giam sau khi bị xử án ở thành phố
