Cuối tháng 1-1930, đại diện An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương
Cộng sản Đảng ở Đông Dương đã tới Hong Kong. Đại biểu của Đông
Dương Cộng sản Liên đoàn đã rời Đông Dương bằng tầu thuỷ, nhưng bị
bắt trên đường đi do bị tình nghi đánh bạc. Ngày 3-2-1930, hội nghị nhóm
họp tại căn nhà nhỏ trong khu lao động ở Cửu Long. Những phiên họp sau
này phải chuyển đi chuyển lại tới nhiều địa điểm khác nhau, kể cả trong sân
xem bóng đá ở Cửu Long. An Nam Cộng sản Đảng và Đông Dương Cộng
sản Đảng mỗi bên có hai đại biểu. Lê Hồng Sơn và Hồ Tùng Mậu dự hội
nghị với tư cách đại diện của Hội Thanh niên Cách mạng cũ ở Hong Kong.
Những người tham dự cho biết, một thoả thuận đã đạt được dễ dàng đến
kinh ngạc. Nguyễn Ái Quốc khai mạc cuộc họp bằng cách tự giới thiệu bản
thân rồi thuyết trình một cách nhẹ nhàng, khiển trách những đại biểu đã để
xảy ra sự rạn vỡ. Ông quy trách nhiệm gây ra rạn nứt cho cả hai bên, nhấn
mạnh vấn đề trọng yếu lúc này là khôi phục sự thống nhất của phong trào.
Việc đó nhanh chóng sẽ trở thành một bằng chứng những khác biệt hiện
thời giữa những thành viên của hai phái chỉ do những tự ái cá nhân, tính khí
từng miền hơn là do khác biệt về tư tưởng. Những thành viên Bắc Kỳ và
Nam Kỳ nghi ngờ nhau về phẩm chất cách mạng chân chính - người Bắc
Kỳ thường chê người Nam Kỳ lười biếng và dễ dãi, trong khi người Nam
Kỳ chỉ trích người Bắc Kỳ nghèo và cố chấp - nhưng cả hai bên đều không
hài lòng về giới lãnh đạo do những thành viên đồng hương Nghệ An của
Nguyễn Ái Quốc chiếm giữ. Với giới lãnh đạo An Nam Cộng sản Đảng,
sau khi bị Moscow phê bình trong bức thư gửi hồi tháng Mười, lúc này
thấy cần thành lập một Đảng cộng sản chính danh. Vấn đề duy nhất còn
tranh cãi, giải quyết như thế nào để kết thúc rạn nứt và hoà nhập các phe
phái, kể cả Đông Dương Cộng sản Liên đoàn hiện vắng mặt, thành một
đảng duy nhất trong những điều khoản thoả đáng giữa các bên. Vị thế của
Nguyễn Ái Quốc là đại diện Quốc tế Cộng sản tạo thuận lợi cho ông. Ông
cho rằng cách giải quyết đơn giản nhất, chấm dứt mọi sự lôi kéo người của
đảng này sang đảng khác, cũng không sát nhập mà giải tán cả hai đảng, lập
ra một tổ chức mới, có cương lĩnh mới, có quy chế mới. Tất cả những ai tán
