3.617 tấn bông
30.760 tạ hạt tiêu
21.492 tạ đỗ
2.609 tấn da
12.798 tạ mây
12.319 tạ sơn
8.499 tạ cà phê
6.084 tạ chè
480.833 kg quế
117.241 kg dầu hồi
17.943 kg tơ lụa
Vậy mà, các bạn có biết phần của người bản xứ trong việc buôn bán
khổng lồ về sản phẩm do đất đai và lao động của họ sản xuất ra là bao nhiêu
không ? Phần của dân bản xứ vẻn vẹn có 542 thuyền buồm trọng tải 12.231
tấn mà thôi!
Sau cái nhìn bao quát trên, chúng ta có thể kết luận rằng chế độ thực dân
Pháp chỉ làm lợi cho một bọn đầu cơ, cho những tên chính khách bất lương
và vô tài ở chính quốc, cho bọn buôn rượu và thuốc phiện, cho lũ con buôn
vô liêm sỉ và bọn lý tài xấu xa.
Bạn muốn có thêm bằng chứng ư? Nhà Ngân hàng Đông Dương:
Năm 1876 chỉ có 24 triệu phrăng vốn kinh doanh, thế mà 1885 đã có
145 triệu phrăng vốn kinh doanh.
1895 - 222 triệu phrăng
1905 - 906 triệu phrăng
1917 - 2. 005 triệu phrăng
1921 - 6.718 triệu phrăng
Còn tiền lãi của nó thì đã từ 126.000 phrăng năm 1876 lên tới
22.854.000 phrăng năm 1921!
Những món lãi ấy chui vào túi ai?