34
(3)-. Huyệt ẨN-BẠCH ở ñầu ngón chân cái – Thái-âm là chí âm ở trong Âm.
(4)-. Huyệt DŨNG-TUYỀN ở tại dưới lòng (gan) bàn chân. Thiếu-âm là cái khí “nhất âm sơ sinh”, cho nên gọi là Thiếu-âm ở
trong Âm.
(5)-. Thiếu-âm chủ về THỦY, Quyết-âm chủ về MỘC, sinh từ Thủy, cho nên nói : “
Thiếu-âm ở về phía trước”.
(6)-. Huyệt ðẠI-ðÔN tại khớp Ngọc-ðường ở ngón chân cái ; tức là nơi phát sinh của Túc Quyết-âm CAN-kinh. Về kinh này là
một kinh tuyệt-dương. Tức là hết hẳn không còn có Dương, là thuần âm. “tuyệt âm” là hoàn toàn thuần âm. Nghĩa chữ
“tuyệt” là hoàn toàn hết thảy.
(7)-. Thái-âm là một nơi ñầy nhiều khí âm, nên chủ KHAI ; Quyết-âm là một nơi “giao-tận”—ñều hết—của khí âm, nên chủ HẠP
; Thiếu-âm là một nơi khí Nhất-dương bắt ñầu sinh ra, nên chủ về KHU.
(8)-. Dương-khí chủ về “PHÙ” , nên nói “
chớ quá PHÙ
” ; Âm khí chủ về “TRẦM” nên nói “
chớ quá TRẦM”.
Bởi cái khí của 3 kinh
Dương KHAI-HẠP ở trong và ngoài hình thân con người. Cái khí của 3 kinh Âm KHAI-HẠP ở trước và sau trong nội bộ… nên
mới nói : “
Dương ở ngoài do sự sai khiến của Âm ở trong ; Âm ở trong nhờ sự bảo vệ của Dương ở bên ngoài” --.
Sở dĩ gọi
là
“nhất âm”
là vì mạch ñều thuộc Âm vậy.
KINH VĂN ________________________________________________________________________
Âm-dương ñi lại không ngừng, chứa chất sự lưu truyền làm một chu ; khí ở Lý và Biểu, cùng nhau thành công
(1)
.
(1)-. Âm-khí tích ở bên trong, Dương-khí truyền ở bên ngoài. Bắt ñầu từ lúc mặt trời mọc. dương khí mới phát sinh, mặt trời
ñúng trưa thời Dương khí thịnh. Xế chiều dương khí bắt ñầu suy, tới mặt trời lặn thời dương khí trở vào với khí Âm. Một ngày
một ñêm thành một CHU (vòng). Âm khí mở ñóng bên trong, Dương khí xuất nhập bên ngoài biểu. nhờ sự ly hợp ñó mà
thành “kiếp sống” của con người.
Án : âm dương dù có ly-hợp, nhưng tất phải có sự ñi lại không ngừng. bắt ñầu từ Thủ Thái-âm PHẾ, ñến Thủ Dương-minh
ðẠI-TRƯỜNG, Túc Dương-minh VỊ, Túc Thái-âm TỲ, Thủ Thái-Dương TIỂU-TRƯỜNG, Thủ Thiếu-âm TÂM, Túc Thái-Dương
BÀNG-QUANG, Túc Thiếu-âm THẬN, Thủ Quyết-âm TÂM-BÀO-LẠC, Túc Quyết-âm CAN…. Như thế là ñi hết một CHU. Theo
giờ cổ, cứ 2 khắc thời khí ñi một chu ; 100 khắc thời 50 chu. Mạch khí dẩn ở trong, hình thế tỏ ở ngoài. Âm dương tuy có ly-
hợp, mà thực là tương thành một cách rất tinh khéo. Vậy xem ñó thời âm dương ở con người, rất hợp với âm dương của trời
ñất vậy./.
-- oo00oo --
