"Bà Thục Trâm nói vậy nhưng lòng bà vui lắm. Vì dù sao trò cũng là tấm
gương phản chiếu bóng của thày. Để xem ngẫu nhiên hay là dụng ý Kim
Phụng dùng chữ "Nguyệt", bà Thục Trâm hỏi Kim Phụng: "Nếu thay chữ
Nguyệt bằng chữ Nhật có hay không?" Kim Phụng suy nghĩ rồi đáp: "Thưa
nhũ mẫu, không được." "Sao lại không được?" Kim Phụng lại đáp: "Thưa,
sẽ phạm tội khinh Vua." Bà Thục Trâm sung sướng đến ứa nước mặt vì học
vấn của bà như hương như hoa đã thơm sang cô bé. Nhưng tự nhiên bà linh
cảm một điều gì đó ... Rồi bà thấy gai người lên. Cái cảm giác này đã xuất
hiện trong bà. Ấy là ngày ngài Tổng đốc cho bà biết ngài cùng quan Ngự sử
đã hứa hôn cho hai trẻ. Bà nói: "Giá như tôi biết trước việc này...." Quan
hỏi thêm bà không nói gì nữa. Từ hôm ấy, bà cảm thấy một cơn giông bão
sẽ nổi lên và bà nhủ lòng: "Số phận đã đẩy bà đến với cô bé và đã là thầy, là
mẹ cô bé thì bà sẽ cùng sướng khổ với Kim Phụng trên cõi đời mưa nắng
này."
Một đêm thu đầy sương khói, bà không sao chợp được mắt. Bà ra sân ngửa
mặt trông sao. Chòm sao bảy ngôi ở phương Bắc đã quay ngang, nghĩa là
đêm đã ngả về phía bình minh. Vườn nhà quan đầy bóng cổ thụ. Trăng thu
trong lạnh rây qua bóng lá vẽ ra muôn hình kỳ ảo. Trăng trôi các hình trên
đất biến hoá khôn lường. Chợt bà có một liên tưởng độc đáo. Sự đời cũng
như những hình ảnh do trăng vẽ ra. Các hình ảnh kỳ ảo biến hoá thế nào,
không ai biết được, bởi bước đi của trăng khiến ánh vàng chiếu qua bóng
xanh luôn thay đổi. Bỗng nhiên bà nhớ tới bố mẹ. Bố bà rất thân với quan
Ngự sử và quan Tổng đốc. Bà chột dạ... Sóng gió nổi lên biết đâu nhà bà lại
bị cuốn vào vòng xoáy thì sao. Bà vào nhà ngồi bên đèn chờ sáng.
Khi bình minh vừa xua tan bóng đêm, bà đã vào xin quan Tổng đốc về
thăm bố mẹ. Ngài Tổng đốc sợ nhà bà có gì khó khăn bèn hỏi:
- Nhà Tướng công xảy ra chuyện hay sao mà bà phải đến sớm?
Bà Thục Trâm cung kính:
- Thưa Tướng công, song thân tôi không có chuyện gì đâu. Nhưng đêm qua
tôi đọc lại một bài thơ cổ chạnh lòng nhớ quê...
Quan Tổng đốc tỏ vẻ yên lòng:
- Thì ra vậy. Đọc thơ nhớ quê là chuyện vẫn thường gặp ở những người