Tôn Thất Bình
Kể Chuyện Các Vua Nguyễn
Vua Minh Mạng IV
Chê Khéo Nhà Vua
Câu Thơ Hoàng Bào
Đối Đáp Giữa Minh Mạng Và Cao Bá Quát
Trong thời kỳ làm Cung Trung Giáo tập, bà Thanh Quan do tài làm thơ và
đức độ dạy học, được Minh Mạng tin dùng, quí mến. Bà thường được nhà
vua đàm luận thơ văn.
Một lần có bộ chén kiểu của Trung Quốc mới đưa sang, chén vẽ sơn thủy
Việt Nam và có đề thơ nôm cũng như một số đồ sứ kiểu thời đó, Minh Mạng
đưa khoe với những người chung quanh. Mọi người yêu cầu bà Huyện Thanh
Quan làm một bài thơ chữ Nôm. Bà làm ngay hai câu thơ rằng:
- Như in thảo mộc trời Nam lại.
Đem cả sơn hà đất Bắc sang.
Vua Minh Mạng rất thích thú.
Cùng hôm đó, nhà vua viết hai chữ Phúc Thọ rất lớn để " ban ơn " chúc
mừng một đại thần nào đó. Ông hỏi bà Thanh Quan chữ viết như thế nào, bà
khen:
- Phúc tối hậu,
Thọ tối trường
Nghĩa là
Phúc rất dày,
Thọ rất dài
Ban đầu Minh Mạng hơi ngơ ngác, sau nhìn kỹ lại ông mới hiểu ý, bèn mỉm
cười và gật đầu. Thì ra Minh Mạng đã viết chữ Phúc béo phục phịch và chữ
Thọ dài lêu đêu.
Bà Huyện Thanh Quan tuy ngầm chê chữ viết của Minh Mạng, nhưng lời chê
thật khéo léo và văn vẻ.
( Theo Giai Thoại văn học Việt Nam Hoàng Ngọc Phách )
Câu thơ Hoàng Bào