( 1) Theo Trương Vĩnh ký trong Chuyện đời xưa, tác giả là Nguyễn Đăng
Hành, con của Nguyễn Đăng Giai.
TÀI NGHỆ THƠ CỦA CAO BÁ QUÁT
Nam Tự Đức thứ tư ( 1851), vua Hàm Phong nhà Thanh mất, sứ Tàu sang
báo ai ( 1). Tự Đức truyền các quan làm câu đối phúng?
Đình thần nghĩ xong, xin triệu Cao Bá Quát vào để viết, vì chữ ông tốt hơn
mọi người. Ông vào triều, trải tấm vóc trên kỷ, một tay cầm bút viết, một tay
bưng mũ. Các quan hỏi sao lại kỳ quặc thế, ông đáp:
- Văn này phải viết cách này mới xứng đáng.
Vua Tự Đức nghe lọt, nổi giận phán:
- Nếu vậy Khanh làm câu khác thử coi?
Ông liền xin tấm vóc khác và viết ngay:
Át mật bát âm Đường bạc hải
Bi hào vạn lý Tống thâm sơn
Có nghĩa:
Im bặt bát âm khắp biển nhà Đường ( khi vua Đường Nghiêu mất, bốn biển
im tiếng âm nhạc ba năm, để tang vua coi như cha mẹ)
Kêu gào muôn dặm núi sâu nhà Tống ( khi vua Tống Nhân Tông mất, khắp
thâm sơn cùng cốc muộn dặm đều gào khóc).
Tự Đức phải chịu là hay.
(1) Báo ai : Báo tin buồn
