toán từ xa. Chúng tôi cũng tìm thấy những chứng cứ cho thấy người da đen
có kết quả đặc biệt kém ở những thị trường mỏng; có vẻ như sự phân biệt
này không “tồn tại” được khi có sự cạnh tranh đáng kể giữa những người
mua. Ngoài ra, những người bán là người da đen cũng đạt kết quả tệ nhất ở
những thị trường cô lập về sắc tộc nhất và những thị trường có tỷ lệ tội
phạm liên quan đến tài sản cao, điều này cho thấy vai trò của sự phân biệt
thống kê trong việc lý giải sự khác biệt này.
Vậy ta có thể kết luận điều gì từ nghiên cứu này? Kết quả rõ ràng nhất là
nếu ta muốn bán một món gì trên mạng, bất kể ta là da đen hay da trắng,
hãy tìm một người da trắng để đưa vào ảnh. Tôi đoán bạn sẽ nói các nhà
quảng cáo đã phát hiện ra điều này từ lâu, đã đi trước một bước và còn đảm
bảo người da trắng này là một phụ nữ xinh đẹp tóc vàng.
Trong kiểu bối cảnh này, việc xác định tại sao người mua lại phân biệt
đối xử với người da đen và da trắng khác hẳn nhau như thế khó hơn nhiều.
Như lưu ý của các tác giả, có hai lý thuyết hàng đầu nói về sự phân biệt: lý
thuyết định kiến và lý thuyết phân biệt thống kê. Với định kiến, các nhà
kinh tế có ý rằng người mua không muốn mua đồ từ một người bán hàng da
đen ngay cả trong trường hợp kết quả của giao dịch giống hệt nhau. Nói
cách khác, người mua sẽ không thích người bán là da đen dù họ cung cấp
cùng chất lượng như những người bán da trắng. Mặt khác, với phân biệt
thống kê, bàn tay đen đóng vai trò như một liên tưởng gần với một dạng
tiêu cực: khả năng bị lừa cao hơn, sản phẩm có nhiều khả năng là đồ ăn
trộm hơn hoặc có thể người bán sống ở xa đến độ sẽ rất khó gặp mặt trực
tiếp để tiến hành giao dịch.
Phần ấn tượng nhất trong bài báo của Doleac và Stein là nỗ lực của họ
trong việc phân biệt giữa hai lời giải thích mâu thuẫn nhau này, định kiến
với phân biệt thống kê. Họ làm việc này như thế nào? Họ thay đổi chất
lượng quảng cáo. Các tác giả đặt vấn đề, nếu quảng cáo quả thật có chất
lượng cao, có thể nó cho thấy một tín hiệu thúc đẩy động cơ không mua
hàng từ người da đen theo kiểu phân biệt thống kê. Hóa ra chất lượng
quảng cáo không quan trọng lắm với các kết quả liên quan đến sắc tộc,