Nguyễn đổng Chi
Kho Tàng Truyện Cổ Tích
181. TRỌNG NGHĨA KHINH TÀI
Ngày xưa ở Thanh-hóa có một người tên là Nguyễn Đình Phương. Nhà ông
vườn cau ao cá, lại có chừng ba chục mẫu ruộng: trong nhà, vợ con, kẻ làm
người lụng khá đông. Nhưng ông vốn là người hào hiệp. Khi có ai túng
thiếu đến nhờ vả, ông sẵn lòng chu cấp, hay cho vay mượn, ít khi để họ
phải về không.
Nguyễn Đình Phương có một người bạn cố tri tên là Trần Bính Cung làm
nghề buôn gỗ. Bính Cung trước kia có của ăn của để. Trong nhà năm miệng
ăn đều do một mình Bính Cung lo liệu. Nhưng từ dạo ôngđi mấy chuyến bè
thất bại, có bao nhiêu ruộng vườn đều cầm bán sạch. Tiếp đó Bính Cung bị
một trận ốm nặng, trở nên nợ đìa. Quá hạn không trả được, chủ nợ cho bọn
nặc nô đến đòi rất ráo riết. May mà có Nguyễn Đình Phương chạy tiền trả
hộ, nếu không thì gia đình Bính Cung chẳng có cái mà ở. Sau đó, Bính
Cung còn cho vợ con đến nhờ vả khi năm quan khi ba quan làm tiền thuốc
men, Đình Phương vẫn vui lòng chu cấp. Thấy bạn quá tốt bụng vợ mình,
vợ chồng Bính Cung vô cùng cảm kích.
Không ngờ bệnh của Trân Bính Cung mỗi ngày một nặng. Trước còn đi lại
được, nhưng sau ốm hệt giường. Biết mình sắp chết, một hôm Bính Cung
cho mời bạn tới. Khi thấy mặt Đình Phương, ông nói:
- Tôi mắc nợ của anh một số tiền đã đã lâu rồi mà chưa nói đến chuyện trả,
thật là phụ tấm lòng tử tế của anh.
Đình Phương liền gạt đi:
- Anh đừng nói thế! "Tiền là gạch, ngãi là vàng". Tình nghĩa mới là cái
đáng quý, còn tiền bạc nào có nghĩa lý gì. Anh đừng nhắc đến nữa.
