KHO TÀNG TRUYỆN CỔ TÍCH - Trang 1389

"Nó cào hai cánh tay con".- "Nó giỡn ấy mà". Lại một lát: - "Nó cào ở
hông, lòi ruột ra rồi, con chết mất". "Sắp đến lúc con thỏa lòng mong ước
đó". Lâu rồi không thấy con gọi nữa, người bố cho là con đã ngủ yên với
chồng, nhưng sáng dậy mới biết là con đã chết mà lang thì trốn biệt
Truyện Chàng dê của dân tộc Mèo:
Một con dê thần có nhiều phép biến hóa, một hôm giữ lốt dê vào nhà một
ông quan có hai cô con gái đẹp, hỏi một cô làm vợ. Dê nói mãi, quan bất
đắc dĩ gọi hai cô con gái ra hỏi. Cô chị chê, cô em ưng thuận. Quan đòi
nhiều vàng bạc, châu báu mới gả. Sáng dậy đã có đủ, lại có cả tiệc dọn toàn
của ngon vật lạ đãi họ hàng. Dê ở gửi rể, tối là người, ngày là dê. Một hôm
vợ nhân chồng ngủ say lấy lốt dê để đốt đi. Từ đấy vĩnh viễn là người, sinh
con đẻ cháu đông đúc. Người ta nói ngày nay họ Giàng (do chữ dương - dê)
là dòng dõi của dê thần.
Còn cô chị thấy em sung sướng, tiếc quá đòi bố lấy chồng dê. Một hôm có
con dê thật đến, cũng như truyện trên, cô bắt lên giường, nó nhảy lung
tung, đạp rách chăn màn, xô đổ đồ đạc, lại húc cô ngã lăn ra phải kêu cứu .
Một chuyện Ly chồng dê khác của người Vệt sưu tầm trong thời gian gần
đây:
Có hai chị em Dương và Bạch ở chung nhau. Chị xấu hơn em cả về nhan
sắc lẫn tính nết, thường ghen tị và bạc đãi em. Một hôm, cả hai cùng đi dự
hội nhà vua tuyển cung phi. Em trúng tuyển. Khi Bạch đi qua khu rừng để
tiến cung thì Dương đội lốt beo bất thình lình nhảy ra vồ Bạch, làm cho
Bạch sợ hãi quay trở về. Trong khi đó Dương lên đường vào cung nói dối
mình là Bạch, nhưng không đắt vì vua thấy xấu xí, đuổi về.
Một hôm Bạch đốt than để sưởi, làm cháy mất chăn của Dương, bị Dương
đuổi ra khỏi nhà. Dọc đường Bạch gặp một con dê lông vàng. Dê bảo nàng
theo mình rồi đi kiếm hoa quả cho nàng đổi gạo. Thực ra dê chính là người
nhà trời bị Ngọc Hoàng bắt làm kiếp dê vì có tội. Đến hôm hết hạn, dê trút
lốt trở thành một chàng trai tuấn tú. Hai bên kết thành vợ chồng, sống sung
sướng giàu có.
Dương ngày một nghèo khổ, nghe tin Bạch có chồng giàu thì đến nhà nhờ
vả và hỏi thăm. Nghe Bạch kể, Dương cũng hy vọng được như em, bèn