6. Một truyện khác Sự tích sao hôm, sao mai và sao rua nói đến hai anh em
trai, có chỗ giống và khác với truyện của Lăng-đờ (Langdes) nói trên.
Xưa có hai anh em ở với nhau: anh đã có vợ, em còn bé dại. Vừa khi anh bị
bắt đi phu, có dặn em ở nhà phải nhớ canh giữ chị. Ở nhà, em nằm
buồngriêng nhưng hữu ý khoét một lỗ ở vách, đêm đêm bỏ tay lên bụng chị
để canhgiữ. Vềsau chị bỗng có mang. Anh về, em sợ tội bỏ trốn. Nhưng chị
không đẻ ra người mà đẻ ra một cái bàn tay. Anh hối hận, bỏ đi tìm em.
Không thấy chồng về, vợ lại bỏ đi tìm chồng.
Kết cục, gần giống với truyện mà Lăng-đờ (Landes) đã kể, là anh hóa làm
sao mai, em hóa làm sao hôm, còn chị thì hóa làm sao rua (sao rua trông
như cái bàn tay)[11].
Người miền Bắc cũng kể như trên, nhưng nói là chị hóa làm sao vượt, còn
cái bàn tay đẻ ra thì hóa làm sao rua. Ở Phú-thọ có câu tục ngữ: "Emhôm,
anh mai, chị chả thấy đâu, chị vượt".
Cũng có người kể cái bàn tay ấy sau chôn xuống đất mọc lên một cây, cây
sinh quả, quả nào quả ấy như cái bàn lay tức là cây phật thủ[12].
Cô-xcanh (Cosquin) khi nhắc đến truyện Sự tích đá Vọng-phu của ta đã
truy cứu nguồn gốc đến tận một loạt truyện có chủ đề hôn nhân tiền định
với mô-típ vết sẹo mà ông cho là rất gần nhau. Ví dụ một sốtruyện sau đây:
Truyện của Trung-quốc Sự tích Nguyệt lão vàdây tơ hồng: Vi Cố làm quan
đời Đường được phái đi bình định một thành phố. Ban đêm, anh gặp một
ông cụ già đang bận viết lách dưới ánh trăng. Hỏi thì đáp là ghi chép những
cuộc hôn nhân của người trần. Ông lão lại nói: - Những dây đỏ trong đãy
