Thấy tình hình không có gì đáng ngại mà vợ vẫn có vẻ một lòng một dạ với
mình, người lái hương yên tâm, nên đêm ấy khi nằm lên giường, ông tỷ tê
kể hết việc làm ăn khấm khá của mình cùng việc gửi bạc ở hốc cây đa đầu
làng cho vợ nghe.
Không ngờ đêm ấy, xã trưởng theo thói quen tìm đến nhà nhân ngãi. Hắn
quen chó, lại thuộc cách mở cổng nên chả mấy chốc đã lọt vào thềm nhà.
Sắp bước vào buồng, hắn bỗng nghe tiếng trò chuyện nhỏ to. Biết là chồng
cô ả đã về, hắn đứng lại nghe ngóng. Và khi biết rõ người lái hương giấu
bạc ở cây đa, hắn mừng quá, vội lùi một mạch ra đầu làng, cuỗm ngay gói
bạc. Hắn lấy một cách ngon lành, chả một ai biết cả.
Rạng ngày hôm sau, khi người lái hương ra lấy bạc thì ôi thôi, bạc đã
không cánh mà bay mất tự bao giờ. Xót lòng vì mất của mà không biết kêu
van với ai, ông ta đấm ngực kêu trời rất thảm thiết. Mãi về sau nghe tin gần
miền có một ông Trạng xử kiện nổi tiếng, ông bèn chặt lấy một cành đa
mang đến kiện với Trạng. Tuy thấy sự tình éo le, Trạng cũng nhận lấy cành
đa rồi báo người lái hương về, sáng mai lại đến. Lập tức, Trạng sai quân
hầu rào bốn bên cây đa lại, không cho một ai đến gần, rồi ngầm sai đào hố
ở gốc, cho người xuống nấp dưới đó.
Sáng hôm sau, Trạng đến đóng dinh ở gần cây đa rồi trước mặt bàn dân
đông đủ, Trạng bắt nguyên cáo và bị cáo ra đối chất. Cây nhận có giữ gói
bạc nhưng không biết người nào lấy đi. Hỏi mãi cây vẫn không khai được
một điều gì. Quân hầu của Trạng được lệnh khảo đả cây túi bụi. Mọi người
đứng trước dinh Trạng đều nghe bị cáo van khóc rối rít. Mãi đến ngày thứ
ba, bị cáo mới tả cho biết mặt mũi người ăn trộm, nhưng chỉ nói riêng cho
Trạng nghe mà thôi. Liền đó, Trạng cho người lái hương về, ba ngày sau sẽ
bắt tên trộm hoàn lại số tiền, nhưng trước đó phải dọn cỗ bàn tạ thần mình
