Tương tự với truyện Con chó, con mèo và anh chàng nghèo khổ, ta còn có
truyện Con tôm vàng:
Một người nhà giàu nuôi một con mèo. Con vật hết lòng với chủ. Một hôm
chủ mất một con tôm bằng vàng, bảo mèo đi tìm. Mèo bắt một con chuột ra
tra gạn. Chuột cho biết có anh thợ bạc vào lấy trộm. Mèo bảo chuột cùng đi
tìm. Ở đây tình tiết của truyện giống với truyện trên kia nhưng không có
chó, mà chuột thì kiêm luôn cả việc đục hòm lấy tôm vàng. Cũng không có
việc nhờ rái cá đưa qua sông. Việc tìm tôm vàng dưới nước được giải quyết
bằng cách dọa một con cá trong khi nó lóc lên bờ, bắt nó xuống tìm. Đoạn
cuối, mèo đội tôm lên đầu bị quạ tha mất và mưu kế của mèo giả chết bắt
quạ y hệt như truyện đã kể[4].
Người Khơ-me (Khmer) có truyện Chàng Cơm Cháy rất giống với truyện
Con chó, con mèo và anh chàng nghèo khổ của ta.
Một đứa trẻ nhà nghèo phải đi xin từng miếng cháy mà ăn, nên người ta gọi
là Cơm Cháy. Cơm Cháy ở với bà. Một hôm, nó đi câu nhưng không được
gì. Thần Đế Thích thương tình cho ba con cá lần lượt mắc vào lưỡi. Y như
truyện của ta, khi Cơm Cháy đưa cá về thì gặp một người toan vứt xuống
sông một con mèo ăn vụng của chủ. Chàng xin đổi hai con cá. Lần thứ hai
cũng gặp một cảnh gần như thế, chàng đổi được một con chó. Hai con vật
hàng ngày chia nhau, con đi trộm cơm, con đi trộm thịt về cho chủ.
Một hôm Cơm Cháy đem chó lên rừng lùng rùa. Bắt được hai cái trứng rất
lớn, Cơm Cháy mừng lắm mang về bảo bà mượn cho mình cái nồi lớn để
luộc. Không ngờ đấy là trứng của vợ Long vương đẻ ra trong một cuộc lên
chơi cõi trần. Lần thứ nhất Cơm Cháy không luộc được trứng, vì người
làng thấy trứng lạ không cho luộc trong làng; lần thứ hai sắp luộc thì hai
