Phát nói khi anh nhìn rặng thông sum sê và hàng dương sĩ xanh rờn ven
rào.
- Đúng vậy. Nó không phải là một nghĩa trang hoang vắng với các cây gầy
khô lá và héo hắt của những ngày cuối đông. Nó có sức sống của màu xanh
của lá và không hiểu sao trông rất quen thuộc đối với tôi. Nhưng mà thôi,
chúng ta không nên luyến tiếc cái chỗ gọi là “nơi dành cho người chết” này
làm gì. Biến mình thành kẻ giữ mồ chỉ làm nặng hồn theo những cái xác
mục trong huyệt. Tôi nghĩ là chúng ta không nên ở đây và cũng không nên
bám theo người sống. Vì nếu thế, chúng ta sẽ tạo cho mình một địa ngục
cực kỳ tệ hại trong thế giới âm ti này. Sự vô khả năng đối với những gì thấy
được và nghe được sẽ làm cho chúng ta trở thành người biết nghe mà
không biết nói, biết nhìn mà không biết hành xử. Có ích gì?
- Vậy người ta xây mộ làm gì? Chẳng phải cho chúng ta sao?
- Chỉ cho cái xác của chúng ta mà thôi! Và còn để cho những người sống
đến đặt hoa khi họ nhớ đến chúng ta nữa! Đó! Anh có thấy các dãy hoa kia
không? Người dương thế thường đem hoa đến đây để tưởng nhớ chúng ta
và để trút nỗi niềm hay than khóc. Chỉ là vậy! Nhưng mà anh đừng suy
nghĩ nhiều làm gì! Đất đã lấp xong, việc đâu vào đấy thì anh nên an lòng
với cảnh mồ yên mả đẹp đi! Bây giờ chúng ta hãy lên đường ghé thăm ba
tôi rồi trở lại cuộc hành trình.
- Trở lại cuộc hành trình? Anh đã không phủ nhận nó ngay từ lúc ban đầu
đấy ư?
- Tôi nghĩ là quanh quẩn mãi bên người thân chẳng có ích lợi gì. Phải chi
chúng ta đang ở trong tình trạng hôn mê rồi tỉnh dậy để về lại với thể xác
của mình thì chúng ta sẽ được tiếp tục làm những gì chưa tròn. Còn bây
