Cơ hội đột phá của kinh tế
Việt Nam
Trong các phân tích về cơ hội đầu tư hay tài trợ của Quỹ
Viasa, ban tín dụng luôn lưu ý đến hai yếu tố then chốt: lợi
thế cạnh tranh của dự án và kỹ năng, kinh nghiệm của đội ngũ
quản lý. Ở một bình diện lớn, nền kinh tế nửa thị trường nửa
xã hội của Việt Nam đang đối đầu với cả hai vấn nạn này.
Cạnh tranh trên bình diện vĩ mô
Trong chính sách phát triển kinh tế, chúng ta đã cố gắng rập
khuôn theo mô hình Trung Quốc, lấy công nghiệp hóa, đô thị hóa
và xuất khẩu hàng rẻ làm ba phương tiện mũi nhọn. Theo báo cáo
mới nhất, ba công nghệ ngốn nhiều ngoại hối và tạo nhập siêu
khủng là ô tô, điện tử và thép. Điều tôi chắc chắn là việc đầu tư
tiền bạc, công sức và ưu đãi hỗ trợ vào ba công nghệ này hoàn toàn
không hiệu quả và không đem lại cho Việt Nam một lợi thế cạnh
tranh gì trên thương trường quốc tế.
Đây là hậu quả của việc bắt chước thiếu suy nghĩ và hành động
theo lý thuyết lỗi thời. Trung Quốc có 1,3 tỷ dân, chuỗi công nghệ
cung ứng linh kiện hiện đại, hệ thống hạ tầng phát triển và “đổi
mới” của họ đi trước chúng ta 10 năm. Đó là lý do họ thành công
trong công nghiệp hóa. Thêm vào đó, ngành nông nghiệp của họ rất
cổ hủ và gây đói kém thường trực cho dân quê. Đô thị hóa để đẩy dân