Chạy theo đồng tiền
119
định một thông điệp mạnh mẽ: do đã “đầu tư” cho
cuộc sống những tinh hoa và trí tuệ bất tận, Einstein
tiếp tục nhận được “lãi” từ những cống hiến của mình
khi nhận được sự tín nhiệm đối với cả những thứ mà
ông chưa bao giờ nói.
Phần lớn các câu nói đều bị lãng quên. Nhưng ở một
thái cực khác, một số người chọn lọc như Einstein hay
Shakespeare thường xuyên được trích dẫn và ghi nhớ.
Chúng ta cũng không nên quá bất ngờ, bởi một số ít
thường đạt được những thành quả không tương xứng.
Năm 1906, nhà kinh tế học Vilfredo Pareto phát hiện
ra cái gọi là “Nguyên lý Pareto”, hoặc là quy luật 80-
20, khi ông nhận ra 20% dân số sở hữu 80% đất đai ở
Italy - một hiện tượng ông khám phá ra tương tự như
việc chỉ 20% số đậu Hà Lan trong vườn nhà mình cho
ra 80% số hạt thu hoạch. Khuôn mẫu lạ thường ấy,
khi mà chỉ một số ít sẽ chiến thắng các đối thủ, hiện
diện khắp mọi nơi xung quanh thế giới của chúng ta,
cả trong tự nhiên lẫn xã hội. Những trận động đất phá
hoại dữ dội nhất thường có sức công phá dữ tợn hơn
rất nhiều so với tất cả những trận động đất nhỏ gộp lại.
Những thành phố lớn thì hơn hẳn nhiều thị trấn cộng
lại. Và doanh nghiệp độc quyền sẽ đạt được nhiều giá
trị hơn so với hàng triệu những đối thủ giông giống
nhau. Dù Einstein nói hay không nói điều gì, quy luật
sức mạnh - gọi tên như vậy vì phép tính lũy tiến miêu
