Nghịch lý của nhà sáng lập
255
Vậy ai sẽ là một vật tế thần hiệu quả? Cũng giống
như các nhà sáng lập, vật tế thần rất khác biệt và đầy
mâu thuẫn. Một mặt, vật tế thần khá yếu; anh ta
chẳng có quyền lực nào để chống lại việc đó. Nhưng
mặt khác, là một người có thể chấm dứt mâu thuẫn
khi hứng chịu mọi chỉ trích, anh ta chính là thành viên
quyền lực nhất của cộng đồng.
Trước khi bị hành quyết, người/vật tế thần thường
được cúng bái như những vị thần linh. Người Aztec
xem nạn nhân chính là một dạng sơ khai của chúa trời
cần phải hy sinh cho nhân loại. Người đó sẽ được ăn
mặc đẹp và ăn uống như hoàng tộc cho đến khi trút
hơi thở cuối cùng và bị chặt đầu. Đây là gốc rễ của chế
độ quân chủ: mỗi nhà vua là một vị chúa sống, và mỗi
vị chúa trời là một vị vua đã bị sát hại. Có lẽ một vị
vua hiện đại cũng chỉ là một người tế thần biết cách
trì hoãn ngày hành quyết của mình mà thôi.
HOÀNG GIA HOA KỲ
Những người nổi tiếng thường được xem là thuộc
giới “hoàng gia Hoa Kỳ”. Chúng ta thậm chí ban
danh hiệu cho những nghệ sĩ mà chúng ta yêu thích:
Elvis Presley từng là vua nhạc rock. Michael Jackson
là vua nhạc pop. Và Britney Spears từng là công chúa
nhạc pop.
Cho đến khi họ không còn xứng đáng nữa. Elvis
tự sụp đổ vào những năm 1970 và chết một cách cô
độc, bị quá ký, khi đang ngồi trên bồn cầu. Ngày nay,
những người tạo hình ông cũng mập và ăn mặc sơ sài,
không có gọn gàng và láng bóng như xưa nữa. Michael
Jackson đi từ một ngôi sao nhí được yêu thích cho
đến một kẻ thất thường, nghiện ma túy, diện mạo kỳ
quái; cả thế giới quan tâm đến từng chi tiết trong các
phiên tòa xét xử anh ta. Còn câu chuyện của Britney
là câu chuyện bi kịch nhất. Chúng ta tạo ra cô từ con
số không, tâng bốc cô lên thành một siêu sao khi ở
tuổi vị thành niên. Nhưng sau đó tất cả mọi thứ đều
chệch hướng: cô cạo đầu trọc, liên tục vướng vào các
vụ tai tiếng về ăn quá mức hoặc dưới mức, và phiên
tòa đình đám về việc bắt con của cô. Có phải Britney
luôn luôn có một chút điên khùng như thế? Sự nổi
tiếng chủ động tìm đến cô? Hay là cô làm tất cả để nổi
tiếng hơn?
