K H Ô N G Đ Ế N M Ộ T
50
không phải là những tạo vật độc nhất. Lý thuyết của
họ mô tả điểm cân bằng của thị trường cạnh tranh
hoàn hảo bởi vì điều đó quá dễ quan sát, chứ không
phải vì nó là tốt nhất. Tuy nhiên, cũng đáng nhớ lại
điểm cân bằng dài hạn được dự báo bởi vật lý thế kỷ
19 là một trạng thái mà tất cả năng lượng được chia
đều và mọi thứ sẽ nghỉ ngơi - còn được biết đến với
khái niệm là ngày tàn của vũ trụ. Dù quan điểm của
bạn về nhiệt động học có như thế nào, đó là một ẩn
dụ thuyết phục: trong kinh doanh, điểm cân bằng
có nghĩa là trạng thái tĩnh, mà tĩnh có nghĩa là chết.
Nếu lĩnh vực của bạn đang ở trạng thái cân bằng cạnh
tranh, cái chết của công ty chẳng tổn hại gì đến thế
giới; bởi những đối thủ giống bạn sẽ luôn sẵn sàng
thế chỗ.
Điểm cân bằng hoàn hảo có thể được xem là
khoảng trống lớn của vũ trụ. Nó còn có thể định
hình nhiều doanh nghiệp. Nhưng mỗi phát minh
mới sẽ xảy ra ở rất xa điểm cân bằng. Trong một thế
giới thực ngoài lý thuyết kinh tế, mỗi công ty thành
công chính vì nó làm những thứ mà không ai làm
được. Độc quyền do đó không phải là một bệnh lý
hay một ngoại lệ. Độc quyền là điều kiện để
mọi
doanh nghiệp thành công.
Tolstoy mở đầu quyển
Anna Karemina bằng quan
sát: “Tất cả những gia đình hạnh phúc đều giống
