KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 295

này điều nọ, thì trăm người như một, sẽ phát huy được sức chiến đấu, khi
xung phong hãm trận, nghìn người cũng vẫn một lòng một khối, chiến đấu
đến cùng khi tiêu diệt kẻ địch, mọi người có thể cùng vác giáo xông lên,
chẳng chút phân tâm, trở thành một đội quân vô địch trong thiên hạ. Song
duy trì pháp chế phải dựa vào hiền tài, ấy là bởi thắng lợi chiếm được nước
người ta, phải sửa sang việc cai trị ở đấy, lại càng phải dựa vào pháp chế
và hiền tài. Nếu chẳng thể đề bạt được nhân tài, ắt sẽ thất bại. Nếu thiếu
nhân tài, lại muốn bắt quân giết tướng, tuy có giành được chiến thắng, mà
nước thì thêm yếu tuy có thể giành được đất của người ta mà nước thì thêm
nghèo; đấy là bởi chăng có nhân tài giỏi giang, không có chế độ, không có
năng lực thi hành, mà tạo thành hỗn loạn.
Gia Cát Lượng khi còn ít tuổi đã thấu hiểu binh pháp, nghĩ rằng với binh
pháp của Úy Lạo Tử, cũng rất tâm đắc, bởi thế việc quan trọng hàng đầu
khi điều hành nước Thục, là thi hành pháp trị, pháp trị được thi hành, thì
việc đại sự quân quốc trước tiên sẽ thắng lợi ở triều đình, về mặt này Gia
Cát Lượng đã làm triệt để mà đạt được thành công. Ông ta đặc biệt bồi
dưỡng nhân tài, biết rõ pháp luật không thể tự nó thi hành được. Phải có
nhân tài giỏi giang thì pháp luật mới thực sự phát huy hiệu lực.