KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 563

2. Chu cấp cho binh sĩ đầy đủ mới có thể tùy lúc duy trì được tinh thần binh
sĩ cao độ.
3. Phải luôn chú ý cất nhắc nhân tài, thiếu nhân tài lãnh đạo quân sĩ chẳng
thể mạnh được.
4. Vũ khí trang bị phải đầy đủ, nếu không sức tác chiến nhất định sẽ bị suy
yếu.
5. Thưởng phạt nghiêm minh khiến thuộc hạ vui vẻ thành phục, mới có thể
phát huy ý chí mọi người vững như thành lũy.
Chiến tranh bắt đầu xảy ra, thường kéo theo thời gian dài, tuy binh pháp
Tôn Tử chủ trương đánh nhanh “việc binh cần vội vàng chang nên kéo
dài”.
Song đã giao tranh nói chung “người ở sông hồ, thân chẳng do mình ”
muốn đình cũng không đình lại được ngay.
Gia Cát Lượng lấy thế yếu đối lại kẻ địch mạnh, càng cần phải nhẫn nại mà
đánh. Củng bởi vậy ắt phải đánh kéo dài, duy trì hữu hiệu tinh thần quân
dân là công việc quan trọng nhất, để nhận rõ sự lao khổ của quan dân thời
chiến, Gia Cát Lượng ở ngôi cao tể tướng tự mình đóng doanh trại ở tiền
tuyến, cùng sinh hoạt lâu dài trong thời chiến. Úy Lạo Tử cho rằng “quân
tính chịu gian lao, tướng phải đi đầu vậy. Trời nắng không che lọng, trời rét
không mặc nhiều áo, nơi nguy hiểm ắt phải bước đến; đào giếng thì uống
sau, cơm chín thì ăn sau, doanh trại làm xong thì ở sau, nhọc nhằn thì cùng
chia sẻ!” Gia Cát Lượng có thể nói là đã hoàn toàn làm được, bởi thế
“quân tuy ở lâu mà không mệt mỏi” vậy.
Quân lương vẫn là vấn đề Gia Cát Lượng rất đau đầu cũng rất quan tâm.
Ích Châu tuy nói là xứ sở thần tiên, song từ khi Lưu Bị dựng nước đến giờ
vẫn không ngừng có chinh chiến. Gia Cát Lượng từ lúc đầu điều hành nước
Thục đã rất xem trọng phát triển kinh tế dân sinh khiến nước Thục trở
thành một trong ba chân đỉnh lớn, là một quốc gia có kinh tế thịnh vượng,
song Thục Hán lấy một Ích Châu để đối phó với Tào Ngụy có thực lực chín
châu và Đông Ngô có thực lực ba châu, nếu đánh kéo dài thì vấn đề cung
cấp lương thực là khá vất vả.