KHỔNG MINH GIA CÁT LƯỢNG ĐẠI TRUYỆN - Trang 572

“Chẳng phải Trọng Đạt (tức Tư Mã Ý) chẳng thể cứu được quốc gia”. Yêu
cầu Tư Mã Ý làm thay công việc mà mình chưa hoàn thành: Tiêu diệt Thục
Hán và Đông Ngô, thống nhất Trung Quốc.
Tư Mã Ý tên chữ là Trọng Đạt, người Hà Nội, hơn Gia Cát Lượng 2 tuổi ở
cách Lạc Dương về phía đông bắc 70 cây số.
Gia đình Tư Mã Ý là hào tộc trong vùng, tổ phụ từng làm Thái thú quận Hà
Nội. Ở trong nhà thì Tư Mã Ý là thứ hai trong số 8 anh em trai, bởi 8 người
con trai này đều có biểu hiện xuất sắc nên trong vùng vẫn gọi là Bát Đạt.
Anh em nhà Tư Mã được giáo dục hoàn thiện, học vấn uyên bác, hơn nữa
cũng rất hiểu Phật học. Người anh cả Tư Mã Lãng đã nổi tiếng rất sớm,
Đổng Trác năm xưa có ý trọng dụng ông ta. Song Tư Mã Lãng xem Đổng
Trác là loạn thần, cự tuyệt yêu cầu, lại dời bỏ gia đình theo Tào Tháo phất
cờ nghĩa chống Đổng Trác.
Tư Mã Lãng cá tính hiền lành, khoát đạt, tinh thông công việc, được Tào
Tháo cho làm Huyện lệnh ở Thành Cao.
Trong công việc có ân huệ, không dùng roi vọt mà dân không sai phạm,
được Tào Tháo rất cảm mến, cho rằng là năng thần trị thế thiên cổ khó thấy.
Đáng tiếc khi ông ta theo quân nam chinh Đông Ngô mắc phải dịch bệnh,
đang lúc 47 tuổi sung sức mà chết ở trong quân.
Tào Tháo thương tiếc Tư Mã Lãng, tài hoa mất sớm, bởi thế đặc biệt lấy
người em là Tư Mã Ý 29 tuổi, cho làm tùy tùng riêng, lại cố ý đề bạt.
Tư Mã Ý thời trẻ với người anh cả rất không giống nhau, song anh em đều
chân thành, các bạn hữu thường phê bình Tư Mã Ý khoan hoà với bên
ngoài mà xung khắc với bên trong, lại rất quyền biến; cũng tức là nói, ông
ta tuy nhiệt tình có khí chất lại cảnh giác hay thay đổi, cũng có một chút
xảo trá, rất giống với Tào Tháo khi còn trẻ. Trước đại chiến Quan Độ, Tào
Tháo cần nhiều nhân tài, Tư Mã Ý tự nhiên cũng thuộc số đó. Song Tư Mã
Ý hoài nghi Tào Tháo chẳng có đủ lực lượng hơn Viên Thiệu, bởi thế
không muốn ra làm quan bèn giả vờ mắc bệnh trúng phong không ra làm
việc, ngay đến anh cả Tư Mã Lãng cũng cho rằng ông ta bị bệnh thật. Phụ
tá nội chính hàng đầu của Tào Tháo là Thôi Đàm, từng nói với Tư Mã