đoàn 5 là một tiểu đoàn quen thuộc riêng của chiến trường rừng núi
Bắc Lào.
Chính trị viên tiểu đoàn Bun Lợt tiếp chúng tôi. Tiếng nói anh
nhỏ nhẹ và nét mặt dịu hiền xa xôi như lúc nào cũng thấy lại thoáng
bóng núi rừng.
Thật vậy, cả một chuỗi thời gian mười năm dài dặc từ 1962 tới
1972, nhiều đơn vị tác chiến khác đã tham dự các trận đánh vang dội
khắp nước Lào, từ Xiêng Khoảng xuống A-tô-pơ miền Nam, trong
khi ấy, tiểu đoàn 5, một trong những đơn vị chủ lực của căn cứ địa
cách mạng, phụ trách bảo vệ và chiến đấu trong phạm vi các tỉnh
Bắc Lào. Nhiệm vụ chính của đơn vị là phòng phỉ, tiễu phỉ, vận
động quần chúng xây dựng cơ sở, năm này qua năm khác, từ các
vùng dân tộc Dao, dân tộc H’mông, suốt từ Hua Phần sang Phong
Sa Lỳ.
Đến giữa năm 1972, cách mạng Lào có chuyển biến lớn, cả nước
tiến quân xốc tới. Lần đầu tiên, tiểu đoàn 5 được lệnh rời Sầm Nưa,
vượt Xiêng Khoảng, ra Sa-la Phu-khum đánh chiếm Văng Viêng rồi
chốt ngay địa bàn ấy, sửa soạn bàn đạp cho các đơn vị chuẩn bị vào
bao vây Viêng Chăn.
Tháng 5 năm 1975, cùng các đơn vị bạn, tiểu đoàn 5 tiến vào
Viêng Chăn, giải phóng thành phố Thủ đô.
Tình hình những ngày đầu giải phóng còn hết sức phức tạp.
Một số trong bọn phản động chạy sang Thái Lan bên kia sông, mưu
trở lại quấy rối và thực sự chúng đã hoạt động quấy rối.
Tiểu đoàn 5 được làm nhiệm vụ trấn một mặt thành phố trông
ra sông Mê Kông. Xưa kia, trấn giữ căn cứ địa cách mạng cả nước,
bây giờ bảo vệ Thủ đô cả nước, vẫn nhiệm vụ ấy. Chiến công đầu
tiên của tiểu đoàn 5 trong nhiệm vụ bảo vệ Thủ đô: bắn đắm một