Tỉ lệ nợ chưa quá cao so với nhiều nước phát triển trên thế giới nên được coi là
rủi ro ở mức độ thấp, nhưng chiến lược đô thị hóa kiểu mới với nhu cầu về đầu
tư cơ sở hạ tầng đáp ứng nhu cầu của hơn 1 tỉ cư dân đô thị vào năm 2020 có thể
tạo ra vòng xoáy vay nợ mới của chính quyền các cấp với tốc độ gia tăng nợ
nhanh hơn cả giai đoạn 2008 - 2012. Bên cạnh đó, sự khuyết thiếu một thể chế
giám sát, kiểm soát đối với hoạt động vay nợ thông qua phát hành trái phiếu của
địa phương; việc địa phương sử dụng các khoản vay ngắn hạn để đầu tư cho các
dự án dài hạn đều làm gia tăng mức độ rủi ro hiện có.
Việc huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu sẽ là lựa chọn tất yếu và có
hiệu quả hơn so với việc chính quyền địa phương huy động vốn từ hệ thống ngân
hàng như hiện nay thông qua một hệ thống trung gian là các công ty tín thác và
đầu tư. Trước hết, việc phát hành trái phiếu cho phép chính quyền địa phương tự
chủ trong việc huy động vốn và không gây ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ của
chính phủ Trung Quốc. Bên cạnh đó, việc phát hành trái phiếu sẽ làm tăng mức
độ minh bạch thông tin và trách nhiệm giải trình khi giá cả trái phiếu liên quan
đến xếp hạng tín nhiệm của chính quyền.
Để đảm bảo mức độ lành mạnh của hệ thống tài chính cũng như kiểm soát
được rủi ro từ hoạt động vay nợ của chính quyền địa phương, Trung Quốc cần
hình thành được một khung khổ thể chế nhằm minh bạch và chuẩn hóa hoạt động
vay nợ của địa phương. Chẳng hạn, ban hành chế độ trách nhiệm tài chính nhằm
hạn chế việc vay nợ hoặc vay và chi tiêu ngoài ngân sách. Đồng thời, do mục
đích các khoản vay của sàn huy động vốn địa phương chủ yếu được dùng cho
mục đích phát triển cơ sở hạ tầng nên hoạt động chi đầu tư của các sàn này (cụ
thể là các công ty hoạt động trên “sàn”) cần đưa vào chiến lược đầu tư công
chung của Trung Quốc.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Ba Thự Tùng (2010), Chính sách tài chính tiền tệ của Trung Quốc trong
khủng hoảng tài chính tiền tệ, NXB Đại học Bắc Kinh.
Canuto, Otaviano, Liu Lili (2010), “Vay nợ của chính quyền địa phương và
khủng hoảng tài chính toàn cầu”, Tạp chí Dự báo Kinh tế, số 13 năm 2010.
